viernes, 21 de febrero de 2020

DIARIO DE AGNES: MÉRCORES, 19 DE FEBREIRO DE 2020

Mércores, 19 de febreiro de 2020
Aínda latexan en min as notas das cancións que tocamos esta tarde. Uxía presentounos unha canción composta por ela que a todas nos fixo sentir tanta forza e tanta emoción que axiña se converteu nunha das nosas pezas predilectas. Tocámola como mínimo catro veces, perfeccionando cada repenicar nas pandeiretas, cada nota na zanfona e na gaita e cada palabra entoada cunha melodía fermosa e chea de decisión. A canción cántaa unha muller cansa de que a súa parella a maltrate. Pídelle que, se non a sabe querer, que se vaia; que, se non a sabe entender, que se vaia; que, se só saberá insultala, que se vaia, que marche coa súa violencia e o seu odio... É unha canción que a todas nos encolleu o corazón. Hai cancións que che deixan en silencio, sen saber que dicir, que seguen a soar en ti malia acabaren hai momentos. Así me sentín eu, así me sinto aínda. Hai máis dunha hora que rematou o ensaio e a miña ialma aínda pende das melodías que naceron das nosas mans e da nosa voz. Nunca imaxinei que podería gozar tanto da música como gozo dela dende que formo parte de Iauga. Cando era cativa, a música era algo tan natural que case que non lle daba importancia a que estivese nas nosas vidas. Era como a presenza do ceo, estaba sempre, formando parte da nosa existencia como se fose unha parte máis do noso ser; pero despois afastáronme do meu mundo, polo tanto da música, e crin que nunca máis a recuperaría, que nunca máis podería ser libre entre as notas, entre o repenicar na pandeireta, e mesmo que esquecería todas esas cantigas que sempre formaran parte da miña vida. Agora, paréceme que recuperei unha inmensa parte da miña ialma que ata entón ficara oprimida por unha rocha indestrutíbel.
Hai días que vivo case entolecida por unha forza que vén da natureza, do clima, da vida que levamos case sen ser conscientes do que vivimos en cada momento. Ás veces, teño que determe para lembrarme quen son, para recuperar a voz do meu ser; a que sempre soa, pero ultimamente parece que me adoitei tanto a ouvila que practicamente non lle presto atención ao que me di decotío e moitas veces son cousiñas importantes, son avisos que teño que obedecer. Implícome tanto no meu traballo, en manter impecábel a cafetería, que moitas veces esquezo de min mesma, aínda que ninguén o podería dicir. O meu aspecto, arestora, non é o dunha persoa que se esqueza de si propia. Sempre tento ir o máis adubiada posíbel, discretamente maquillada, o mellor peiteada posíbel... pero, dentro de min, ás veces, hai silencio porque todo o que me rodea xa berra de abondo para que poida ouvir a voz da miña memoria, dos meus recordos, do meu presente, da miña ialma.
Cando me reencontro coa música, entón recupero a miña voz, entón volvo ser eu, sen que nada sexa máis forte có que eu sinto e penso. Podería dicir que, creando música, é a maneira de ser máis eu que teño. Tamén son eu cando comparto con Lúa e tamén coas nosas amigas momentos sinxelos, cheos de risos, de benestar, de confidencias.
Non hai momentos tristes na miña vida e, se os hai, tento que non me enchan a ialma de desalento, tento que me aprendan algo; mais si hai momentos de nervios, de ansiedade. Son momentos absurdos que me posúen sen que o poida evitar nin prever. De súpeto, algo me trae unha lembranza que non aturo recuperar e todo se descontrola por dentro de min. Comezo a respirar con dificultade, a miña mente énchese de imaxes que eu non creo, que nin tan sequera entendo, e o único que sinto son unhas grandes ganas de desaparecer, de agocharme de todas esas miradas que penso que caen enriba miña. Non entendo de todo por que aínda teño eses ataques de pánico tan estraños. Por sorte, cada vez son menos frecuentes e iso está ocorrendo grazas a Lúa. Lúa está a me axudar moito. Sempre procura novas maneiras de axudarme, novas técnicas para domear a miña ansiedade; a cal só ten como orixe a ferida que aínda non acabou de curar. Trátase dunha ferida demasiado fonda que sangrou moito durante anos e que ninguén se encargou de tentar curar. É comprensíbel que aínda sangre de cando en vez, pero Lúa está certa de que cada vez está máis pequeniña.
Ás veces, antes de irmos durmir, cando Lúa me ten entre os seus brazos, antes de que todo desapareza baixo o sono por ese día, Lúa pregúntame se son feliz, se son realmente feliz, e pregúntamo con tanta dozura que sería imposíbel dicirlle que non o son, pero tamén mo pregunta con seguridade, coa implícita orde de que sexa sincera con ela. Non lle podo dicir que non o son porque non sería certo, porque son feliz, moi feliz, porque nunca fun tan feliz como o son agora. Son tan feliz que non o podo crer, que mesmo, ás veces, choro por sentirme así, tan feliz, porque me custa ser consciente do profundamente feliz que son, porque hai moito tempo que perdera a capacidade de sentirme feliz, de crer que eu merezo ser feliz. Hai anos, convencinme de que eu xa perdera o dereito de ser feliz, de ser ditosa, de ter na miña vida o que sempre desexei ter. Cústame tanto recoñecer que son feliz porque aínda penso que non o merezo, que unha persoa así, como son eu, tan estraña e obsesiva, non merece ser feliz, porque o Universo ou o que sexa que impera por enriba nosa podería pensar que eu son ese tipo de persoas que, malia teren o mellor do mundo, nunca se conformarían, pero eu non son así, nunca o fun. O único que pedín durante anos foi voltar á miña terra porque eiquí fun sempre libre, son libre, son eu porque eiquí non son a única persoa con esta fala, con este xeito de ser. No canto, fóra de Galiza, cústame moitísimo encontrar persoas que se asemellen a min, que me comprendan, que sexan tan profundamente sensíbeis coma min. A miña sensibilidade é extrema, é mesmo enfermiza, e hai sensibilidades máis fermosas cá miña, emporiso sempre me custou tanto encontrar persoas que me comprendesen plenamente, de verdade, e porque, dende sempre, de xeito inconsciente, comparaba a todo o mundo con Lúa, coas persoas da miña terra, esas que sempre formaron parte da miña familia. Non podía aturar que a xente non fose humilde nin asertiva, que non houbese comprensión e moito menos calma nos corazóns que eu vía máis alá dun ollar. Non se pode vivir sabendo o que pensan de ti todas as persoas que te miran.
Cústame tanto recoñecer que son feliz porque aínda non me afixen ao que son, a esta vida tan bonita que me parece un soño. Non é para nada unha vida doada, pero ser tan fermosa permite que leve mellor as dificultades. Madrugo moito, érgome ás cinco da mañá porque antes das seis teño que estar na cafetaría para preparala para ese día, que abro sempre ás sete da mañá, e hai media hora camiñando dende a nosa casa deica a cafetaría, e tamén madrugo tanto porque preciso compoñerme antes de entrar a traballar; pero non me importa levantarme tan cedo porque cada novo día é unha beizón para min, porque cada novo día é a continuidade desta vida que tanto amo, que tanto me enche, porque me sinto feliz eiquí, neste lugar, neste tempo, tempo que tantas cousiñas malas ten, pero non importa que haxa problemas fóra de nós se nós estamos ben. Se non houbese ningún problema no mundo, pero nós non estivésemos ben, pareceríanos que o mundo é o lugar máis terríbel do Universo. O segredo é estar ben por dentro de nós, na terra que temos por dentro; aínda que tamén é certo que o noso ambiente inflúe moitísimo no noso ánimo, nas nosas ganas de vivir.
Sentir ganas de vivir é xa unha beizón, sentir que queres vivir, que podes apreciar as pequenas cousiñas da vida, iso xa é unha beizón. Eu sei moi ben que é non ter ganas de vivir, non querer vivir, sentir que o único que desexas é desaparecer, é deixar de sentilo todo, todo, ata a voz da túa mente. Ese desexo profundo e devastador de querer desaparecer é escurísimo, é coma un baleiro que che afoga, que te colle dos brazos, das pernas e dos cabelos e te arrastra ata un abismo fondo sen fondo. Cando ese horríbel desexo te domea, pensas: “nunca sairei disto, isto nunca acabará” e sentes que nunca poderás volver experimentar a forza da vida, cres que ese baleiro se alongará na túa existencia para sempre e que xa non queda esperanza ningunha que poidas sentir, que che poida encher o corazón. Non hai nada peor que iso. Iso é a peor das doenzas. Hai doenzas durísimas que nos destrúen; pero, se queremos vivir, a doenza non é tan terríbel, pódese levar mellor se queremos loitar pola nosa vida. Artemisa está moi doente, pero ela ten ganas de vivir. Iso foi o que me confesou a última vez que falamos. Foi o venres pasado. Ela saudoume no serán e estivemos falando un bo anaco, esta vez, con máis calma que aquela vez na que lle preguntei como estaba. Mesmo me gravou mensaxes de voz explicándome o que estaba vivindo. Díxome que estaba mellorando moito, que estaba indo unha calor que a axudaba a sentirse esperanzada, que a invernía lle facía máis dano, que ela ama a primavera e que sabe que, na primavera, mellorará moito porque a primavera lle trae moi boas sensacións. Díxome que aínda estaba moi débil, pero que tiña ganas de vivir. Si, tiña ganas de vivir. Díxomo sorrindo, con emoción. Ao ouvir a súa voz despois de tantos meses sen facelo caeu enriba miña unha choiva inmensa de recordos. Non sentín dor nin tristura cando recuperei todas esas lembranzas. Sentinme orgullosa de ter vivido con ela todos eses momentos porque a ela tamén a quixen moito. O único que me inspira moita mágoa é que ela non me puido ter plenamente, non puido terme tal como son agora, e, cando á fin me abrín a ela, Artemisa non o soubo apreciar, ao contrario, interpretaba dun xeito erróneo todo o que eu facía. A súa inseguridade medraba ao tempo que medraban as miñas ás. Os últimos meses da nosa relación foron moi tristes, a verdade, e tamén dolorosos, pero agora todo iso queda atrás e agardo de todo corazón que, algún día, ela e máis eu poidamos ser amigas sen sentir dor. Non obstante, cando me descubro sentindo ese desexo, axiña me pregunto se é posíbel que ela e máis eu sexamos amigas porque, en realidade, a nosa maneira de ser xa non ten case ren que ver. Practicamente xa non compartimos gustos por ren. Sería unha amizade case baleira, pero tamén sería bonito que nos puidésemos contar cousiñas verbo das nosas respectivas vidas. Eu aspiro a iso, a compartir con ela as miñas experiencias e a que ela me conte tamén cousiñas do seu día a día. Seica iso sexa posíbel de eiquí a uns meses. Cando Artemisa me dicía que tiña ganas de vivir, eu sabía que o dicía coa intención de facerme entender que tiña ganas de vivir esa vida sen min que a agardaba despois da doenza, esa vida que podería ter sen min, á fin. É un pensamento que me custa moito converter en verbas. Sentir esa esperanza na súa voz fíxome feliz, sinceramente.
Esta fin de semana non fomos á aldeíña porque tivemos que ficar en Ourense porque celebrabamos o Entroido, aínda que as festas de verdade son esta fin de semana. Teño moitas ganas de vivir esa festa con Lúa, pero o que máis faremos todas será tocar música. Temos varias invitacións en Ourense e en aldeíñas preto de eiquí, a festas nas que nos invitaron como grupo especial e tamén nas que pensamos divertirnos moitísimo, todo o posíbel. Nin o luns nin o martes abrirei a cafetaría e iso nos permitirá recuperarnos das inmensas troulas que nos meteremos esta fin de semana, o luns e o mesmo martes de Entroido. Que ilusión! É a primeira vez que vivirei un Entroido con Lúa. Ela nunca veu á aldeíña cando celebramos o Entroido cando era cativa. Ela sempre ficou en Ourense, perdéndose as divertidísimas cousas que facíamos na miña aldea. Aínda se me pon a carne de pita cando lembro como soaban todas esas chocas no val, no medio desas danzas tan ancestrais. Era un son inmenso que se espallaba polo ceo, polas montañas, que a min me parecía que mesmo podería chegar ata Ourense. E como bailabamos todos, como tocabamos, como cantabamos, como, por uns longos días, esqueciamos do dura que podía ser a vida.
Amais, esta fin de semana, como  houbo outro temporal, Lúa quixo ir á costa para ver as ondas de preto. Lúa ama tanto o mar que non lle pon medo velo alporizado. Eu si sinto arrepíos cando ouzo como roxe, paréceme que o ceo vai caer enriba nosa, e cando vexo como as ondas tentan rabuñar as rochas, como soben e soben as ondas cara o ceo... como se quixesen abrazalo. É impresionante.
Aquela forza tan anterga, que existira dende sempre, inspiroume sensacións que aínda murmuran por dentro de min. Convertinas en versos que hoxe cantei xunta Iauga. Lúa, namentres mirabamos como o océano loitaba contra a calma, para destruíla ata que dela non quedase nada, apertábame a man cunha forza chea de agarimo. Malia non dicirmo, eu sabía que me agradecía que estivese con ela nese momento, que o vivise e o sentise con ela. Lúa é tan especial que sempre creo que non poderei estar máis namorada dela, pero entón, ao día seguinte, doume de conta de que o amor que sinto por ela medrou, que non deixa de medrar con cada novo día que esperto ao seu lado, entre os seus brazos, con cada momento que compartimos.
Onte á noite, Lúa confesoume que hai un pensamento que lle pon algo tristeira. Ese pensamento é que, se eu lle faltase, ela non podería atopar o senso á súa vida en ningures, que sabe que todo o que fai e vive ten sentido e é especial porque estou con ela. Con timidez, díxome que cada vez dependía máis de min, que estaba tan namorada de min que non entendía como puido vivir sen min ata agora, como puido respirar sen min. Non lle pedín que tentase non depender de estar comigo para ser feliz porque eu sinto exactamente o mesmo ca ela. Eu tampouco podería atopar sentido a nada se ela me volvese faltar, se ela non estivese comigo. Non ten sentido que tentemos evitar algo que xa non se pode evitar. O vencello que nos une cada vez é máis forte, é indestrutíbel.
Lúa e máis eu somos conscientes de que hai persoas que nos teñen algo de envexa. Uxía é unha desas persoas, lamentabelmente. Uxía xa está moito mellor connosco, pero aínda, de cando en vez, ten comportamentos algo estraños. Temos a sensación de que nos persegue. Cando Lúa e máis eu imos pola rúa ou pola beira do Miño camiñando, Uxía aparece de súpeto, coma se soubese onde encontrarnos. Tamén aparece nas Burgas os martes. Hai algo no seu ollar que me avisa de que ela está interpretando un papel, que ela non é así de verdade. Intúo que quere estar preto de nós porque en nós atopa un reflexo do que ela quere conseguir na súa vida. A min só me pon medo que sufra, que o pase mal. É a miña amiga, quéroa moito e desexo que sexa feliz e non sei se estar tanto tempo pendente do que facemos é bo para ela. Coido que non, que isto só a prexudica, pero non me atrevo a preguntarlle nada e Lúa tampouco. Lúa pídeme que non me preocupe e dime que se lle pasará co tempo. Ogallá sexa así.
O cinco de abril será un día moi especial e importante porque, a maiores de que Lúa e máis eu casaremos, son as eleccións autonómicas de Galiza. É moi importante que votemos nestas eleccións. Eu estou moi emocionada con estes comicios porque será a primeira vez que votarei nunhas eleccións autonómicas da miña terra, que poderei expresar a miña opinión, os meus desexos para a miña terra. Teño postas moitísimas esperanzas nese día. Quero que haxa un bo cambio para Galiza. Xa merece evolucionar, saír da escuridade que aínda arrastra... pero tamén son consciente de que é moi posíbel que as cousas non saian como todos desexamos.
Iremos votar a primeira hora. A nosa voda será no solpor, cando o ceo brile intensamente antes de apagarse o día nos brazos da noite, para que logo esa noite siga chea de luz, da luz das nosas vidas convertidas nunha soa vida. Ao día seguinte, evidentemente, ningunha das dúas traballará e iso permitiranos preparalo todo para a nosa viaxe de Lúa de mel, que eu pensei que non facía falta facer ningunha viaxe, pero non porque non me apetecese, senón porque cría que era mellor deixala para outro momento do ano, pero Lúa díxome que abril era un mes moi bonito para viaxar, que podiamos agardar a que pasase a Semana Santa para emprender a nosa viaxe. Aínda non temos moi claro onde iremos. Eu quero ir a Islandia, pero temos que mirar ben como o podemos facer. Lúa tamén quere facer unha viaxe polo norte de Europa.
Arestora sinto que brilla moitísimo a vida, que hai no meu interior un amencer que nunca virará en noite. Estou feliz, síntome calma agora escribindo xunta a fiestra, sentindo como o frío da noite entra acariñándome a pel. Vai unha temperatura moi agradábel, á fin; unha temperatura típica do mes de febreiro. Este mes de febreiro está a ser estrañísimo no tocante ao clima. Foi estes días pasados unha calor moi atípica e tamén choveu, choveu moito, de novo, pero agora parece ser que temos un pouquiño de paz, aínda que non será por moito tempo. Tamén quería contar que Laila vive na aldeíña dende hai case un mes. Démonos de conta de que alí era moito máis feliz. Alí, xunta a miña nai, a quen lle fai moita compañía, é libre, pode correr ceibe polas rúas, sen medo a que a atropele un coche. Eiquí na cidade só é libre cando imos camiñar pola contorna de Ourense o polo paseo das ninfas, pero alí na aldea é moito máis feliz, e iso nótase moitísimo.
Lúa está pasando un momento complicadiño no seu choio. Noto que está máis esgotada que nunca, que lle custa ter ganas de volver ao día seguinte ao instituto, pero ela é forte e sempre esquece as súas necesidades para poder axudar a todos eses adolescentes que non están ben, para poderlles dar nocións de como mellorar, do que deben de facer para encontrarse a si propios. Eu admiro o seu traballo. Admiro a inmensa paciencia que ten con todos eles. Non me pode contar moitos detalles do que ocorre alí no seu traballo porque estaría a crebar unha das normas esenciais da súa profesión, pero si me explica casos, moi polo miúdo, que me estremecen, que me fan pensar que eu non fun a única que tivo unha adolescencia complicada... No meu caso, pódese dicir que eu case que non tiven adolescencia. Paseina pechada nun lugar no que non se podía ser ren.
Hoxe préstame moito falar da miña aldeíña. Coido que non falei abondo das súas orixes eiquí, no meu diario, das lendas que envolven a súa fundación, dos contos que se contaron sempre, século tras século, sempre ao redor da lareira, en ton baixo, namentres zoaba o vento, namentres a neve caía amodiño, nesas longuísimas noites de invernía nas que se ouvía os ouveos dos lobos.
Escribirei hoxe unha das lendas que máis me gustan da miña aldea. Contábama a miña avoa cando eu era moi cativa, pero eu sempre a entendín completamente, sempre souben que se agochaba tras cada feito. Sempre lle pedía que ma explicase cando estaba xunta ela nesas tardes de invernía nas que non apetecía saír ao frío, ía sempre tanto frío antes de nevar... e os contos que a miña avoa me narraba na beiriña da lareira facían que o frío virase en calor. Sentíame temperada pola súa voz, pola súa agarimosa maneira de falar. Ela explicábama así:
“Nun tempo que aínda non era tempo, cando non se sabían contar os días, nesta fonda e mesta carballeira, unha noite, unha muller camiñaba en procura de calor, de comida, de auga. Perdérase e non había ninguén que a puidese guiar. Estaba famenta, tiña moita sede e frío. Levaba varios días camiñando, desorientada entre as árbores, polos bosques. Non atopara ningún fogar no que a quixesen acoller para darlle algo de auga. Camiñara sen descanso durante días. Fuxía dun feitizo que a ninguén lle podía explicar. A lúa alumeaba o seu camiño e, polo día, o sol a guiaba, pero ela prefería andar agochada porque non quería que ninguén a vise. Ninguén a podía recoñecer, nin coñecer. Non podían saber da súa existencia. Estaba maldita. Tiña enriba súa unha fada que ninguén lle podería tirar xamais, pois non podía falar con ninguén que comprendese a súas verbas.
Sostivera a súa vida grazas á auga dos ríos, aos froitos que as árbores lle agasallaban sen que ela o pedise. Ninguén sabía o seu nome. Mesmo ela o esquecera, non o quería lembrar. Estaba certa de que o mellor que podía ocorrer era que ata a natureza esquecese de que ela existía, pero non quería morrer. A morte poñíalle tanto medo que prefería camiñar perdida polo mundo no canto de entregarse aos brazos da fin. Sabía que despois da vida non había ren máis. Ninguén llo dixera, pero ela era moi intelixente, moi sabia, e non precisaba que ninguén respondese ás súas preguntas.
Unha noite, cansa de camiñar, deitouse entre dúas árbores. As súas densas pólas agochábanlle a luz da lúa. A lúa tamén estaba tímida aquela noite. Parecía que non quixese brillar, coma se lle puxese medo que alguén puidese descubrir a aquela estraña muller por culpa da súa intensa luz.
A muller era pequena como unha cativa. Non medrara o abondo para que a xente puidese crer que era xa madura, que tiña máis de vinte anos. Non cortaba os seus cabelos dende que fuxira da súa aldea, xa había tanto tempo que nin tan sequera ela era quen de contar as noites que pasara lonxe da súa familia. Un incendio destruíra o seu fogar e matara aos seus pais e aos seus irmáns. A súa familia xa non eran máis que cinzas, pero ela igualmente sentíase lonxe deles, aínda que estivesen mortos xa.
Tiña os ollos profundos e negros como a noite que a envolvía. Estaba segura de que a noite sentía envexa da escuridade dos seus ollos, nos que non brillaba nin unha soa estrela. Non había luz no seu ollar porque a tristura que lle enchía a ialma era tan mesta que case non lle permitía respirar e espallábase polo seu corpo todo coma se fose auga.
Era tan pobre que non tiña nin alento, mais ela non quería perder a esperanza. Se camiñaba, era posíbel que algún día chegase a algún lugar no que a poderían coñecer, no que ela podería comezar a ser alguén. Non quería deixar de andar porque precisaba sentirse cada vez máis lonxe do recuncho do mundo no que tanto sufrira, no que aquela maldición caera enriba súa.
O incendio que matara á súa familia era parte desa horríbel maldición que unha muller cruel lle botara. Aquela muller nunca a quixo. Sempre lle tivo envexa por ser moito máis fermosa ca ela, por ser ela a filla querida e recoñecida. Eran irmás, pero aquela irmá era ilexítima. Non a podían recoñecer como irmá. O seu pai estivera coa súa nai unha noite de festa e, dende aquela, nunca máis quixo volver saber delas. O seu pai era un home bo que o único que desexaba era loitar para darlle á súa familia a mellor vida posíbel; pero aquela nena envexosa converteuse nunha muller vingativa. Desgraciadamente, aquela muller tiña uns poderes escuros cos que facía dano ás persoas que ela odiaba.
A maldición caeulle enriba unha noite de treboada na que, con curiosidade, se asomou á fiestra do seu cuarto para ver como os lóstregos incendiaban o ceo. Entón viuna ollándoa dende o principio da rúa que accedía á súa casa. Achegouse correndo a ela levando nas súas mans unha cunca de auga. Botoulle a cunca chea dun líquido que axiña soubo que non era auga namentres lle dicía que aquela noite sería a derradeira na que se podería sentir protexida. Daquela, un raio incendiou unha árbore que había no seu xardín. O incendio, coma unha lingua malévola, propagouse ao seu arredor. A casa ardeu axiña porque era de madeira toda. Aquela muller cruel ría, cun riso que causaba arreguizos.
Ela fuxiu baixo a treboada namentres todo ardía ao seu redor. A maldición perseguíaa sen descanso,. Ela soubo que, onde quer que fose, aquela maldición a atoparía sempre.
Lembraba todo isto namentres o silencio do bosque lle cantaba unha canción de berce, pero ela non podía durmir. Unha parte da maldición consistía en que ela non podía contar a súa historia. Se o facía, entón morrería todo o que ela era e todo o que a rodeaba nese momento; pero precisaba contar a súa vida, falar dela, para desfacer a maldición.
Precisaba contarlla a alguén que non lle puidese contestar. Nunca atopara a ninguén que cumprise co que ela necesitaba. Todos os seres que se atopaba polo camiño entendían a súa lingua e estarían en perigo se ela falaba. Algunha vez, pensou en falar cos animais, pero gañaba medo cando imaxinaba que estes tamén morrerían por culpa súa se lles dirixía algunha verba.
Aquela noite, sentíase máis soa que nunca. Ata daquela, fora quen de seguir adiante na señardade sen importarlle ren máis que non fose seguir vivindo, sobrevivir; pero aquela noite pesábanlle na ialma todos eses días e esas noites de soidade que tivera que aturar. Estaban a se converter en rochas que medraban por dentro dela. Miraba ao ceo e non atopaba xa sentido a que a lúa lle iluminase o seu camiño. A lúa alumeaba o mundo todo. Como fora quen de crer que a lúa estaba para ela? Ela non tiña ren nin a ninguén que a tivese en conta.
Mais aquela noite, xunta a desesperación e a tristura, berraba outra voz que a avisaba de que todo mudaría a partir de entón. Ouviu, daquela, que alguén falaba con ela a través do silencio, que no silencio había unha voz que tentaba chamar a súa atención. Ergueuse, quedando sentada na herba, entre as árbores, e entón escoitou con atención. Si, alguén lle falaba, estaba dicíndolle que non tivese medo, pedíalle que falase coas árbores. Falar coas árbores? Nunca se lle ocorrera tal cousa. Mirou ao seu redor, en procura dalgún sinal que lle fixese saber que soñaba, pero todo o que a rodeaba era demasiado real.
Falar coas árbores. Aquela idea fíxolle sorrir. Mirou ao carballo que ficaba inmóbil xunta ela a través da lene luz que a lúa botaba á terra e entón sentiuse protexida por primeira vez dende que tivera que fuxir da súa aldea.
Levantouse do chan e acariñou a madeira da árbore con moito coidado, se como lle puxese medo danala. Entón comezou a falar, sentindo que algo se crebaba á fin por dentro dela. Comezou a falar sen medo, notando que aquela árbore acollía as súas verbas:
«Levo días maldita, estou maldita por unha ialma chea de rancor e envexa. Esa fada non me permite ter amigos, non me deixa estar con ninguén. Hei de vivir soa porque, se alguén me coñece, ese ser morrerá sen que ninguén o poida evitar e eu non quero ser a portadora da morte de ningún ser. A maldición só se esvaecerá se podo falar dela, pero non puiden falar dela nunca porque a ninguén quixen poñer en perigo. A maldición impedíame falar con seres que puidesen contestarme, que puidesen entender as miñas verbas. Eu sei que vós, as árbores, tamén podedes entender o que pasa ao voso redor e mesmo sodes quenes de detectar a enerxía que vos rodea, pero non podedes contestar con verbas, non tedes pensamentos que respondan ao que ouvides.»
Seguiu falando ata que notou que xa non había ningún sentimento horríbel na súa ialma. Sentiuse libre, ceibada desa arrepiante cadea que a apresara durante días, durante noites, durante semanas. Sentou na terra sentindo que podía respirar profundamente á fin, que xa era libre. Entón, deuse de conta de que, por enriba dela, xa clareaba o día. A lúa agochárase tralos montes e o día chegaba, á fin. Viu daquela que o bosque no que se protexía envolvía unha pequena aldea de casiñas de pedra, xa esquecidas e abandonadas a meirande parte delas. Eran casiñas redondas, de pedra todas, moi curiosas, situadas nun val que quedaba case agochado entre as montañas. Sentiu que, á fin, chegara ao lugar que podía ser o seu fogar. AS persoas que vivían alí podían coñecela. Ninguén estaba en perigo xa se ela falaba.”
Aquela lenda gustábame porque me sentía identificada coa protagonista, pero eu non me vía nela sendo a cativa que era no presente, senón sendo a muller que sería anos despois. A muller da lenda era eu, a eu que despois estaría soa, lonxe da súa terra e de todos os que a comprendían e podían querela, lonxe de si propia, desterrada por unha maldición que só desaparecería cando voltase ao único lugar que pode ser o meu fogar.

Lúa chámame para que vaiamos cear. Hoxe fíxose algo tarde, pero non importa. Namentres poida sentir que estou xunta ela, non me importa que o tempo pase. Todo me enche tanto que nada me preocupa.

Traducción:


Miércoles, 19 de febrero de 2020
Aún laten en mí las notas de las canciones que tocamos esta tarde. Uxía nos presentó una canción compuesta por ella misma que a todas nos hizo sentir tanta fuerza y tanta emoción que enseguida se convirtió en una de nuestras piezas predilectas. La tocamos como mínimo cuatro veces, perfeccionando cada percutir en las panderetas, cada nota en la zanfoña y en la gaita y cada palabra entonada con una melodía hermosa y llena de decisión. La canción la canta una mujer cansada de que su pareja la maltrate. Le pide que, si no sabe quererla, que se vaya; que, si no sabe entenderla, que se vaya; que, si sólo sabrá insultarla, que se marche, que se vaya con su violencia y su odio... Es una canción que a todas nos encogió el corazón. Hay canciones que te dejan en silencio, sin saber qué decir, que siguen sonando en ti a pesar de haber acabado hace momentos. Así me sentí yo, así me siento aún. Hace más de una hora que terminó el ensayo y mi alma aún pende de las melodías que nacieron de nuestras manos y de nuestra voz. Nunca imaginé que podría disfrutar tanto de la música como disfruto de ella desde que formo parte de Iauga. Cuando era niña, la música era algo tan natural que casi no le daba importancia a que estuviese en nuestras vidas. Era como la presencia del cielo, estaba siempre, formando parte de nuestra existencia como si fuese una parte más de nuestro ser; pero después me alejaron de mi mundo, por lo tanto de la música, y creí que nunca más la recuperaría, que nunca más podría ser libre entre las notas, entre el percutir en la pandereta, e incluso que olvidaría todas esas cantigas que siempre habían formado parte de mi vida. Ahora, me parece que recuperé una inmensa parte de mi alma que hasta entonces había permanecido aplastada por una roca indestructible.
Hace días que vivo casi enloquecida por una fuerza que viene de la naturaleza, del clima, de la vida que llevamos casi sin ser conscientes de lo que vivimos en cada momento. A veces, tengo que detenerme para recordarme quién soy, para recuperar la voz de mi ser; la que siempre suena, pero últimamente parece que me habitué tanto a oírla que prácticamente no le presto atención a lo que me dice continuamente y muchas veces son cosiñas importantes, son avisos que tengo que obedecer. Me implico tanto en mi trabajo, en mantener impecable la cafetería, que muchas veces me olvido de mí misma, aunque nadie podría decirlo. Mi aspecto, ahora mismo, no es el de una persona que se olvida de sí misma. Siempre intento ir lo más arreglada posible, discretamente maquillada, lo mejor peinada posible... pero, dentro de mí, a veces, hay silencio porque todo lo que me rodea ya grita suficiente para que pueda oír la voz de mi memoria, de mis recuerdos, de mi presente, de mi alma.
Cuando me reencuentro con la música, entonces recupero mi voz, entonces vuelvo a ser yo, sin que nada sea más fuerte que lo que yo siento y pienso. Podría decir que, creando música, es la manera de ser más yo que tengo. También soy yo cuando comparto con Lúa y también con nuestras amigas momentos sencillos, llenos de risas, de bienestar, de confidencias.
No hay momentos tristes en mi vida y, si los hay, intento que no me llenen el alma de desaliento, intento que me enseñen algo; mas sí hay momentos de nervios, de ansiedad. Son momentos absurdos que me poseen sin que lo pueda evitar ni prever. De súbito, algo me trae un recuerdo que no soporto recuperar y todo se descontrola por dentro de mí. Comienzo a respirar con dificultad, mi mente se llena de imágenes que yo no creo, que ni tan siquiera entiendo, y lo único que siento son unas grandes ganas de desaparecer, de esconderme de todas esas miradas que pienso que caen sobre mí. No entiendo del todo por qué todavía tengo esos ataques de pánico tan extraños. Por suerte, cada vez son menos frecuentes y eso está ocurriendo gracias a Lúa. Lúa está ayudándome mucho. Siempre busca nuevas maneras de ayudarme, nuevas técnicas para dominar mi ansiedad; la cual sólo tiene como origen la herida que todavía no acabó de curarse. Se trata de una herida demasiado honda que sangró mucho durante años y que nadie se encargó de intentar curar. Es comprensible que aún sangre de vez en cuando, pero Lúa está convencida de que cada vez está más pequeñina.
A veces, antes de irnos a dormir, cuando Lúa me tiene entre sus brazos, antes de que todo desaparezca bajo el sueño por ese día, Lúa me pregunta si soy feliz, si soy realmente feliz, y me lo pregunta con tanta dulzura que sería imposible decirle que no lo soy, pero también me lo pregunta con seguridad, con la implícita orden de que sea sincera con ella. No puedo decirle que no lo soy porque no sería cierto, porque soy feliz, muy feliz, porque nunca fui tan feliz como lo soy ahora. Soy tan feliz que no puedo creerlo, que incluso, a veces, lloro por sentirme así, tan feliz, porque me cuesta ser consciente de lo profundamente feliz que soy, porque hace mucho tiempo que había perdido la capacidad de sentirme feliz, de creer que yo merezco ser feliz. Hace años, me convencí de que yo ya había perdido el derecho de ser feliz, de ser dichosa, de tener en mi vida lo que siempre deseé tener. Me cuesta tanto reconocer que soy feliz porque todavía pienso que no lo merezco, que una persona así, como soy yo, tan extraña y obsesiva, no merece ser feliz, porque el Universo o lo que sea que impera por encima de nosotros podría pensar que yo soy ese tipo de personas que, a pesar de tener lo mejor del mundo, nunca se conformarían, pero yo no soy así, nunca lo fui. Lo único que pedí durante años fue volver a mi tierra porque aquí fui siempre libre, soy libre, soy yo porque aquí no soy la única persona con este hablar, con este modo de ser. En cambio, fuera de Galicia, me cuesta muchísimo encontrar personas que se asemejen a mí, que me comprendan, que sean tan profundamente sensibles como yo. Mi sensibilidad es extrema, es incluso enfermiza, y hay sensibilidades más hermosas que la mía, por eso siempre me costó tanto encontrar personas que me comprendiesen plenamente, de verdad, y porque, desde siempre, de modo inconsciente, comparaba a todo el mundo con Lúa, con las personas de mi tierra, ésas que siempre formaron parte de mi familia. No podía soportar que la gente no fuese humilde ni asertiva, que no hubiese comprensión y mucho menos calma en los corazones que yo veía más allá de una mirada. No se puede vivir sabiendo lo que piensan de ti todas las personas que te miran.
Me cuesta tanto reconocer que soy feliz porque todavía no me hice a lo que soy, a esta vida tan bonita que me parece un sueño. No es para nada una vida sencilla, pero ser tan hermosa permite que lleve mejor las dificultades. Madrugo mucho, me levanto a las cinco de la mañana porque antes de las seis tengo que estar en la cafetería para prepararla para ese día, que abro siempre a las siete de la mañana, y hay media hora caminando desde nuestra casa hasta la cafetería, y también madrugo tanto porque necesito arreglarme antes de entrar a trabajar, pero no me importa levantarme tan temprano porque cada nuevo día es una bendición para mí, porque cada nuevo día es la continuidad de esta vida que tanto amo, que tanto me llena, porque me siento feliz aquí, en este lugar, en este tiempo, tiempo que tantas cosiñas malas tiene, pero no importa que haya problemas fuera de nosotros si nosotros estamos bien. Si no hubiese ningún problema en el mundo, pero nosotros no estuviésemos bien, nos parecería que el mundo es el lugar más terrible del Universo. El secreto es estar bien por dentro de nosotros, en la tierra que tenemos por dentro, aunque también es cierto que nuestro ambiente influye muchísimo en nuestro ánimo, en nuestras ganas de vivir.
Sentir ganas de vivir ya es una bendición, sentir que quieres vivir, que puedes apreciar las pequeñas cosiñas de la vida, eso ya es una bendición. Yo sé muy bien qué es no tener ganas de vivir, no querer vivir, sentir que lo único que deseas es desaparecer, es dejar de sentirlo todo, todo, hasta la voz de tu mente. Ese deseo profundo y devastador de querer desaparecer es oscurísimo, es como un vacío que te ahoga, que te coge de los brazos, de las piernas y de los cabellos y te arrastra hasta un abismo sin fondo. Cuando ese horrible deseo te domina, piensas: “nunca saldré de esto, esto nunca acabará” y sientes que nunca podrás volver a experimentar la fuerza de la vida, crees que ese vacío se alargará en tu existencia para siempre y que ya no queda ninguna esperanza que puedas sentir, que pueda llenarte el corazón. No hay nada peor que eso. Eso es la peor de las enfermedades. Hay enfermedades durísimas que nos destruyen; pero, si queremos vivir, la enfermedad no es tan terrible, se puede llevar mejor si queremos luchar por nuestra vida. Artemisa está muy enferma, pero ella tiene ganas de vivir. Eso fue lo que me confesó la última vez que hablamos. Fue el viernes pasado. Ella me saludó por la tarde. estuvimos hablando un buen rato, esta vez, con más calma que aquella vez en la que le pregunté cómo estaba. Incluso me grabó mensajes de voz explicándome lo que estaba viviendo. Me dijo que estaba mejorando mucho, que estaba haciendo un calor que la ayudaba a sentirse esperanzada, que el invierno le hacía más daño, que ella ama la primavera y que sabe que, en primavera, mejorará mucho porque la primavera le trae muy buenas sensaciones. Me dijo que aún estaba muy débil, pero que tenía ganas de vivir. Sí, tenía ganas de vivir. Me lo dijo sonriéndome, con emoción. Al oír su voz después de tantos meses sin hacerlo cayó sobre mí una lluvia inmensa de recuerdos. No sentí dolor ni tristeza cuando recuperé todos esos recuerdos. Me sentí orgullosa de haber vivido con ella todos esos momentos porque a ella también la quise mucho. Lo único que me inspira mucha pena es que ella no pudo tenerme plenamente, no pudo tenerme tal como soy ahora, y, cuando al fin me abrí a ella, Artemisa no supo apreciarlo, al contrario, interpretaba de un modo erróneo todo lo que yo hacía. Su inseguridad crecía al tiempo que crecían mis alas. Los últimos meses de nuestra relación fueron muy tristes, la verdad, y también dolorosos, pero ahora todo eso queda atrás. Espero de todo corazón que, algún día, ella y yo podamos ser amigas sin sentir dolor. No obstante, cuando me descubro sintiendo ese deseo, enseguida me pregunto si es posible que ella y yo seamos amigas porque, en realidad, nuestra manera de ser ya no tiene casi nada que ver. Prácticamente ya no compartimos gustos por nada. Sería una amistad casi vacía, pero también sería bonito que pudiésemos contarnos cosiñas sobre nuestras respectivas vidas. Yo aspiro a eso, a compartir con ella mis experiencias y a que ella me cuente también cosiñas de su día a día. Tal vez eso sea posible de aquí a unos meses. Cuando Artemisa me decía que tenía ganas de vivir, yo sabía que lo decía con la intención de hacerme entender que tenía ganas de vivir esa vida sin mí que la esperaba después de la enfermedad, esa vida que podría tener sin mí, al fin. Es un pensamiento que me cuesta mucho convertir en palabras. Sentir esa esperanza en su voz me hizo feliz, sinceramente.
Este fin de semana no fuimos a la aldeíña porque tuvimos que quedarnos en Ourense porque celebrábamos el Carnaval, aunque las fiestas de verdad son este fin de semana. Tengo muchas ganas de vivir esa fiesta con Lúa, pero lo que más haremos todas será tocar música. Tenemos varias invitaciones en Ourense y en aldeíñas cerca de aquí, a fiestas en las que nos invitaron como grupo especial y también en las que pensamos divertirnos muchísimo, todo lo posible. Ni el lunes ni el martes abriré la cafetería y eso nos permitirá recuperarnos de las inmensas fiestas que nos meteremos este fin de semana, el lunes y el mismo martes de Carnaval. ¡Qué ilusión! Es la primera vez que viviré un Carnaval con Lúa. Ella nunca vino a la aldeíña cuando celebramos el Carnaval cuando era niña. Ella siempre se quedó en Ourense, perdiéndose las divertidísimas cosas que hacíamos en mi aldea. Todavía se me pone la carne de gallina cuando recuerdo cómo sonaban todos esos cencerros en el valle, en medio de esas danzas tan ancestrales. Era un sonido inmenso que se esparcía por el cielo, por las montañas, que a mí me parecía que incluso podría llegar hasta Ourense. Y cómo bailábamos todos, cómo tocábamos, cómo cantábamos, cómo, por unos largos días, olvidábamos lo dura que podía ser la vida.
Además, este fin de semana, como hubo otro temporal, Lúa quiso ir a la costa para ver las olas de cerca. Lúa ama tanto el mar que no le da miedo verlo embravecido. Yo sí siento escalofríos cuando oigo como ruge, me parece que el cielo va a caer sobre nosotras, y cuando veo cómo las olas intentan arañar las rocas, cómo suben y suben las olas hacia el cielo... como si quisiesen abrazarlo. Es impresionante.
Aquella fuerza tan antigua, que existiera desde siempre, me inspiró sensaciones que todavía murmuran por dentro de mí. Las convertí en versos que hoy canté junto a Iauga. Lúa, mientras mirábamos cómo el océano luchaba contra la calma, para destruirla hasta que de ella no quedase nada, me apretaba la mano con una fuerza llena de cariño. A pesar de no decírmelo, yo sabía que me agradecía que estuviese con ella en ese momento, que lo viviese y lo sintiese con ella. Lúa es tan especial que siempre creo que no podré estar más enamorada de ella, pero entonces, al día siguiente, me doy cuenta de que el amor que siento por ella ha crecido, que no deja de crecer con cada nuevo día que despierto a su lado, entre sus brazos, con cada momento que compartimos.
Ayer por la noche, Lúa me confesó que hay un pensamiento que le pone algo triste. Ese pensamiento es que, si yo le faltase, ella no podría encontrar el sentido a su vida en ninguna parte, que sabe que todo lo que hace y vive tiene sentido y es especial porque estoy con ella. Con timidez, me dijo que cada vez dependía más de mí, que estaba tan enamorada de mí que no entendía cómo pudo vivir sin mí hasta ahora, cómo pudo respirar sin mí. No le pedí que intentase no depender de estar conmigo para ser feliz porque yo siento exactamente lo mismo que ella. Yo tampoco podría encontrar sentido a nada si ella me volviese a faltar, si ella no estuviese conmigo. No tiene sentido que intentemos evitar algo que ya no se puede evitar. El vínculo que nos une cada vez es más fuerte, es indestructible.
Lúa y yo somos conscientes de que hay personas que nos tienen algo de envidia. Uxía es una de esas personas, lamentablemente. Uxía ya está mucho mejor con nosotras, pero todavía, de vez en cuando, tiene comportamientos algo extraños. Tenemos la sensación de que nos persigue. Cuando Lúa y yo vamos por la calle o por la orilla del Miño caminando, Uxía aparece de súbito, como si supiese dónde encontrarnos. También aparece en las Burgas los martes. Hay algo en su mirada que me avisa de que ella está interpretando un papel, que ella no es así de verdad. Intuyo que quiere estar cerca de nosotras porque en nosotras encuentra un reflejo de lo que ella quiere conseguir en su vida. A mí sólo me da miedo que sufra, que lo pase mal. Es mi amiga, la quiero mucho y deseo que sea feliz y no sé si estar tanto tiempo pendiente de lo que hacemos es bueno para ella. Creo que no, que esto sólo la perjudica, pero no me atrevo a preguntarle nada y Lúa tampoco. Lúa me pide que no me preocupe y me dice que se le pasará con el tiempo. Ojalá sea así.
El cinco de abril será un día muy especial e importante porque, aparte de que Lúa y yo nos casaremos, son las elecciones autonómicas de Galiza. Es muy importante que votemos en estas elecciones. Yo estoy muy emocionada con estos comicios porque será la primera vez que votaré en unas elecciones autonómicas de mi tierra, que podré expresar mi opinión, mis deseos para mi tierra. Tengo puestas muchísimas esperanzas en ese día. Quiero que haya un buen cambio para Galiza. Ya merece evolucionar, salir de la oscuridad que aún la arrastra... pero también soy consciente de que es muy posible que las cosas no salgan como todos deseamos.
Iremos a votar a primera hora. Nuestra boda será al ocaso, cuando el cielo brille intensamente antes de apagarse el día en los brazos de la noche, para que luego esa noche siga llena de luz, de la luz de nuestras vidas convertidas en una sola vida. Al día siguiente, evidentemente, ninguna de las dos trabajará y eso nos permitirá prepararlo todo para nuestro viaje de Luna de miel, que yo pensé que no hacía falta hacer ningún viaje, pero no porque no me apeteciese, sino porque creía que era mejor dejarlo para otro momento del año, pero Lúa me dijo que abril era un mes muy bonito para viajar, que podíamos esperar a que pasase la semana Santa para emprender nuestro viaje. Todavía no tenemos muy claro dónde iremos. Yo quiero ir a Islandia, pero tenemos que mirar bien cómo podemos hacerlo. Lúa también quiere hacer un viaje por el norte de Europa.
Ahora mismo siento que brilla muchísimo la vida, que hay en mi interior un amanecer que nunca devendrá en noche. Estoy feliz, me siento calmada ahora escribiendo junto a la ventana, sintiendo cómo el frío de la noche entra acariciándome la piel. Hace una temperatura muy agradable, al fin; una temperatura típica del mes de febrero. Este mes de febrero está siendo extrañísimo en cuanto al clima. Hizo estos días pasados un calor muy atípico y también llovió, llovió mucho de nuevo, pero ahora parece ser que tenemos un poquiño de paz, aunque no será por mucho tiempo. También quería contar que Laila vive en la aldeíña desde hace casi un mes. Nos dimos cuenta de que allí era mucho más feliz. Allí, junto a mi madre, a quien le hace mucha compañía, es libre, puede correr libre por las calles, sin miedo a que la atropelle un coche. Aquí en la ciudad sólo es libre cuando vamos a caminar por los alrededores de Ourense o por el paseo de las ninfas, pero allí en la aldea es mucho más feliz, y eso se nota muchísimo.
Lúa está pasando un momento complicadiño en su trabajo. Noto que está más agotada que nunca, que le cuesta tener ganas de volver al día siguiente al instituto, pero ella es fuerte y siempre olvida sus necesidades para poder ayudar a todos esos adolescentes que no están bien, para poder darles nociones de cómo mejorar, de lo que deben hacer para encontrarse a sí mismos. Yo admiro su trabajo. Admiro la inmensa paciencia que tiene con todos ellos. No puede contarme muchos detalles de lo que ocurre allí en su trabajo porque estaría quebrando una de las normas esenciales de su profesión, pero sí me explica casos, muy por encima, que me estremecen, que me hacen pensar que yo no fui la única que tuvo una adolescencia complicada... En mi caso, puede decirse que yo apenas tuve adolescencia. La pasé encerrada en un lugar en el que no se podía ser nada.
Hoy me apetece mucho hablar de mi aldeíña. Creo que no he hablado suficiente de sus orígenes aquí, en mi diario, de las leyendas que envuelven su fundación, de los cuentos que se contaron siempre, siglo tras siglo, siempre alrededor de la lareira, en tono bajo, mientras soplaba el viento, mientras la nieve caía lentamente, en esas larguísimas noches de invierno en las que se oía el aullar de los lobos.
Escribiré hoy una de las leyendas que más me gustan de mi aldea. Me la contaba mi abuela cuando yo era muy niña, pero siempre la entendí completamente, siempre supe qué se escondía tras cada hecho. Siempre le pedía que me la explicase cuando estaba junto a ella en esas tardes de invierno en las que no apetecía salir al frío, hacía siempre tanto frío antes de nevar... y los cuentos que mi abuela me narraba a la orilliña de la lareira hacían que el frío se volviese calor. Me sentía templada por su voz, por su cariñosa manera de hablar. Ella me la explicaba así:
“En un tiempo que aún no era tiempo, cuando no se sabían contar los días, en este fondo y espeso robledal, una noche, una mujer caminaba en busca de calor, de comida, de agua. Se había perdido y no había nadie que pudiese guiarla. Estaba hambrienta, tenía mucha sed y frío. Llevaba varios días caminando, desorientada entre los árboles, por los bosques. No había encontrado ningún hogar en el que quisiesen acogerla para darle algo de agua. Había caminado sin descanso durante días. Huía de un hechizo que a nadie podía explicarle. La luna alumbraba su camino y, por el día, el sol la guiaba, pero ella prefería andar escondida porque no quería que nadie la viese. Nadie podía reconocerla, ni conocer. Nadie sabía de su existencia. Estaba maldita. Tenía sobre ella un embrujo que nadie podría quitarle jamás, pues no podía hablar con nadie que comprendiese sus palabras.
Había sostenido su vida gracias al agua de los ríos, a los frutos que los árboles le regalaban sin que ella lo pidiese. Nadie sabía su nombre. Incluso ella lo había olvidado, no quería recordarlo. Estaba segura de que lo mejor que podía ocurrir era que hasta la naturaleza se olvidase de que ella existía, pero no quería morir. La muerte le daba tanto miedo que prefería caminar perdida por el mundo en vez de entregarse a los brazos del fin. Sabía que después de la vida no había nada más. Nadie se lo había dicho, pero ella era muy inteligente, muy sabia, y no necesitaba que nadie respondiese a sus preguntas.
Una noche, cansada de caminar, se tumbó entre dos árboles. Sus densas ramas le ocultaban la luz de la luna. La luna también estaba tímida aquella noche. Parecía que no quisiese brillar, como si le diese miedo que alguien pudiese descubrir a aquella extraña mujer por culpa de su intensa luz.
La mujer era pequeña como una niña. No había crecido lo suficiente para que la gente pudiese creer que era ya madura, que tenía más de 20 años. No se cortaba los cabellos desde que huyera de su aldea, ya hacía tanto tiempo que ni tan siquiera ella era capaz de contar las noches que había pasado lejos de su familia. Un incendio había destruido su hogar y había matado a sus padres y a sus hermanos. Su familia ya no eran más que cenizas, pero ella igualmente se sentía lejos de ellos, aunque estuviesen muertos ya.
Tenía los ojos profundos y negros como la noche que la envolvía. Estaba segura de que la noche sentía envidia de la oscuridad de sus ojos, en los que no brillaba ni una sola estrella. No había luz en su mirada porque la tristeza que le llenaba el alma era tan densa que casi no le permitía respirar y se esparcía por todo su cuerpo como si fuese agua.
Era tan pobre que no tenía ni aliento, mas ella no quería perder la esperanza. Si caminaba, era posible que algún día llegase a algún lugar en el que podrían conocerla, en el que ella podría comenzar a ser alguien. No quería dejar de andar porque precisaba sentirse cada vez más lejos del rincón del mundo en el que tanto había sufrido, en el que aquella maldición había caído sobre ella.
El incendio que había matado a su familia era parte de esa horrible maldición que una mujer cruel le había echado. Aquella mujer nunca la quiso. Siempre le tuvo envidia por ser mucho más hermosa que ella, por ser ella la hija querida y reconocida. Eran hermanas, pero aquella hermana era ilegítima. No podían reconocerla como hermana. Su padre había estado con su madre una noche de fiesta y, desde entonces, nunca más quiso volver a saber de ellas. Su padre era un hombre bueno que lo único que deseaba era luchar para darle a su familia la mejor vida posible; pero aquella niña envidiosa se convirtió en una mujer vengativa. Desgraciadamente, aquella mujer tenía unos poderes oscuros con los que hacía daño a las personas que ella odiaba.
La maldición le cayó encima una noche de tormenta en la que, con curiosidad, se asomó a la ventana de su cuarto para ver cómo los relámpagos incendiaban el cielo. Entonces la vio mirándola desde el principio de la calle que accedía a su casa. Se acercó corriendo a ella portando en las manos una taza llena de agua. Le echó encima la taza llena de un líquido que supo enseguida que no era agua mientras le decía que aquella noche sería la última en la que podría sentirse protegida. Entonces, un rayo incendió un árbol que había en su jardín. El incendio, como una lengua malévola, se propagó a su alrededor. La casa ardió enseguida porque era toda de madera. Aquella mujer cruel se reía, con una risa que causaba escalofríos.
Ella huyó bajo la tormenta mientras todo ardía a su alrededor. La maldición la perseguía sin descanso. Ella supo que, dondequiera que fuese, aquella maldición la encontraría siempre.
Recordaba todo esto mientras el silencio del bosque le cantaba una canción de cuna, pero ella no podía dormir. Una parte de la maldición consistía en que ella no podía contar su historia. Si lo hacía, entonces moriría todo lo que ella era y todo lo que la rodeaba en ese momento; pero necesitaba contar su vida, hablar de ella, para deshacer la maldición.
Necesitaba contársela a alguien que no pudiese contestarle. Nunca había encontrado a nadie que cumpliese con lo que ella requería. Todos los seres que se encontraba por el camino entendían su lengua y estarían en peligro si ella hablaba. Alguna vez, pensó en hablar con los animales, pero le daba miedo imaginarse que éstos también morirían por culpa suya si les dirigía alguna palabra.
Aquella noche, se sentía más sola que nunca. Hasta entonces, había sido capaz de seguir adelante en la soledad sin importarle nada más que no fuese seguir viviendo, sobrevivir; pero aquella noche le pesaban en el alma todos esos días y esas noches de soledad que había tenido que soportar. Estaban convirtiéndose en rocas que crecían por dentro de ella. Miraba al cielo y no encontraba ya sentido a que la luna le iluminase su camino. La luna iluminaba el mundo entero. ¿Cómo había sido capaz de creer que la luna estaba para ella? Ella no tenía nada ni a nadie que la tuviese en cuenta.
Mas aquella noche, junto a la desesperación y la tristeza, gritaba otra voz que la avisaba de que todo cambiaría a partir de entonces. Oyó, entonces, que alguien hablaba con ella a través del silencio, que en el silencio había una voz que intentaba llamar su atención. Se incorporó, quedándose sentada en la hierba, entre los árboles, y entonces escuchó con atención. Sí, alguien le hablaba, estaba diciéndole que no tuviese miedo, le pedía que hablase con los árboles. ¿Hablar con los árboles? Nunca se le había ocurrido tal cosa. Miró a su alrededor, en busca de alguna señal que le hiciese saber que soñaba, pero todo lo que la rodeaba era demasiado real.
Hablar con los árboles. Aquella idea le hizo sonreír. Miró al roble que permanecía inmóvil junto a ella a través de la leve luz que la luna lanzaba a la tierra y entonces se sintió protegida por primera vez desde que había tenido que huir de su aldea.
Se levantó del suelo y acarició la madera del árbol con mucho cuidado, como si le diese miedo dañarla. Entonces comenzó a hablar, sintiendo que algo se quebraba al fin por dentro de ella. Comenzó a hablar sin miedo, notando que aquel árbol acogía sus palabras:
«Llevo días maldita, estoy maldita por una alma llena de rencor y envidia. Ese hechizo no me permite tener amigos, no me deja estar con nadie. He de vivir sola porque, si alguien me conoce, ese ser morirá sin que nadie pueda evitarlo y yo no quiero ser la portadora de la muerte de ningún ser. La maldición sólo se desvanecerá si puedo hablar de ella, pero no he podido hablar de ella nunca porque a nadie quise poner en peligro. La maldición me impedía hablar con seres que pudiesen contestarme, que pudiesen entender mis palabras. Yo sé que vosotros, los árboles, también podéis entender lo que pasa a vuestro alrededor e incluso sois capaces de detectar la energía que os rodea, pero no podéis contestar con palabras, no tenéis pensamientos que respondan a lo que oís.»
Siguió hablando hasta que notó que ya no había ningún sentimiento horrible en su alma. Se sintió libre, liberada de esa escalofriante cadena que la había apresado Durante días, durante noches, durante semanas. Se sentó en la tierra sintiendo que podía respirar profundamente al fin, que ya era libre. Entonces, se dio cuenta de que, sobre ella, ya clareaba el día. La luna se había escondido tras los montes y el día llegaba, al fin. Vio entonces que el bosque en el que se protegía envolvía una pequeña aldea de casiñas de piedra, ya olvidadas y abandonadas la mayor parte de ellas. Eran casiñas redondas, de piedra todas, muy curiosas, situadas en un valle que quedaba casi escondido entre las montañas. Sintió que, al fin, había llegado al lugar que podía ser su hogar. Las personas que vivían allí podían conocerla. Nadie estaba en peligro ya si ella hablaba.”
Aquella leyenda me gustaba porque me sentía identificada con la protagonista, pero yo no me veía en ella siendo la niña que era en el presente, sino siendo la mujer que sería años después. La mujer de la leyenda era yo, la yo que después estaría sola, lejos de su tierra y de todos los que la comprendía y podían quererla, lejos de sí misma, desterrada por una maldición que sólo desaparecería cuando volviese al único lugar que puede ser mi hogar.
Lúa me llama para que vayamos a cenar. Hoy se izo algo tarde, pero no importa. Mientras pueda sentir que estoy junto a ella, no me importa que el tiempo pase. Todo me llena tanto que nada me preocupa.

martes, 4 de febrero de 2020

DIARIO DE ARTEMISA: LUNES, 3 DE FEBRERO DE 2020


Lunes, 3 de febrero de 2020:
Es la primera vez que escribo en mi diario este año. Sé que llevo mucho tiempo sin escribir, pero no escribir en mi diario tan seguidamente es una decisión tomada a conciencia. Prefería y prefiero que haya espacio de tiempo entre un día y otro para que, la próxima vez que tenga que escribir o que me apetezca hacerlo, pueda explicar lo que ha ocurrido con más perspectiva y, también, tengo la esperanza de que, si no escribo tan a menudo, la próxima vez que lo haga pueda hablar de evolución, de mejoría.
Me cuesta mucho explicarme. Me cuesta escribir, hablar con orden, ser consciente de un momento durante mucho tiempo. Me desconcentro muy fácilmente. He perdido la capacidad de interesarme largamente por algo. Vivo como si nada durase ni un instante y, a la vez, algo puede alargarse para mí más de lo debido: una comida, una ducha, un trayecto relativamente corto. Mi psiquiatra me dice que son consecuencias absolutamente normales de una depresión tan profunda como la que estoy pasando y también de una enfermedad tan grave como la que estoy intentando superar.
Sé que la última vez que escribí parecía que todo iba mejor, que estaba más optimista y positiva. Yo también creía que estaba mejorando, pero, días después, ese ánimo se desvaneció de súbito cuando me aplicaron quimioterapia de nuevo. Puedo empezar a mejorar, pero la quimioterapia me quita todo ese ánimo y ese aliento que tanto me cuesta sentir.
Mas tengo que explicar cosas algo más positivas. Estas semanas en las que no he escrito han sido horribles, de nuevo, pero también han sido muy productivas. Estoy levemente mejor. He mejorado mucho desde la última vez que escribí. Las sesiones de quimioterapia y de radioterapia están más espaciadas. Me han reducido la medicación que tomo y también me han confirmado que me encuentro en el buen camino, camino al que aún le falta un buen trecho para que acabe, para que se convierta en un fin; pero, evidentemente, ya no estoy como hace unos meses, como en el principio ni en lo peor de la enfermedad. Me hallo en el camino de la curación. En la última visita que tuve con mi médico, él me dijo que, sorprendentemente, estaba curándome a una velocidad poco común en estos casos. Le costaba entender que mejorase tan rápido. Sí, me dijo que estaba curándome. Estaba curándome: esa frase me supo a luz, a esperanza; pero, en ese momento, no me atreví a creerme que ésta pudiese ser cierta. Me cuesta mucho confiar positivamente en la vida. Mis ojos y mi alma sólo ven aquello que no tiene luz, que es oscuro, que es triste, que hace daño, porque es lo único que he tenido durante meses. Sí me he sentido muy apoyada por mi hermana y por Gabriel, a quien le pedí si podía ser mi médico, pero él me lo negó alegando que no era ético que yo fuese su paciente.
Hace mucho tiempo que no me atrevo a mirarme al espejo. No me reconozco en la mujer que me devuelve ese reflejo turbio, lleno de enfermedad. Estoy demacrada, delgadísima como nunca lo estuve antes, pálida, me ha cambiado mucho la cara, no tengo brillo en la mirada, no tengo pelo. Hace meses que voy siempre con un pañuelo en la cabeza, pero, como tampoco salgo mucho de casa, tampoco me preocupa esto. Sólo salgo para ir al hospital. Hace meses que no siento latir mi feminidad. Ya no recuerdo qué es tener la regla y, sin embargo, sangro muy a menudo por culpa de los tratamientos.
La última vez que escribí, conté que había salido a comer por mi cumpleaños, que me habían dado una sorpresa que me había hecho muy feliz, que incluso tenía ánimo para salir a caminar por las mañanas y para cocinar. Eso no duró nada, como ya he contado. Sin embargo, llevo semanas sintiendo algo muy extraño por dentro de mí. Es una especie de ánimo curioso que me alienta, que intenta convencerme de que me levante y salga a caminar, que intenta luchar contra la profundísima debilidad que me ataca, pero no lo consigue porque el cansancio que yo siento está hecho de todos los cansancios del mundo. Es un cansancio que me destruye. Me sorprende mucho que pueda sentir ese pequeño haz de luz por dentro de mí. Creo que, cuando empiece a mejorar físicamente, éste se hará más fuerte y me hará tener más vigor para vivir, me ayudará a tener fuerzas para luchar por mi vida. También pienso que ese pequeño latido de energía positiva está ayudándome a curarme. No sé por qué lo sé ni de dónde sale esa certeza, pero lo sé. Es algo que intuyo con mucha convicción.
Tengo que contar algo muy importante. Ayer me escribió Agnes por whatsapp. Me sorprendió muchísimo que me escribiese. La conversación que mantuve con ella me llegó tanto al alma que la voy a transcribir. Hacía muchísimo tiempo que no hablaba con Agnes. Creía que ella nunca más volvería a hablarme, pero que me escribiese me hizo sentir muchísimas cosas. Me sentí halagada porque sabía que estaba preocupándose de verdad por mí, pero también me sentí muy triste, tristísima, porque fui plenamente consciente de lo que significaba haber perdido a Agnes, haber perdido ese tesorito de mujer... y todavía no he podido deshacerme de esa tristeza. Es cierto que lo más conveniente para las dos sería no hablar nunca más o, al menos, hasta que yo me sintiese totalmente recuperada y hubiese superado nuestra ruptura, pero tampoco sería lógico que ella no se preocupase por mí después de lo que hemos vivido, después de amarnos tanto, aunque yo ya dudo de que el amor que Agnes sintió por mí fuese tan fuerte como pensaba. Ahora sí conozco prácticamente todo lo que vivió con Lúa. A ella la amó siempre e incluso vivió con ella cosas que yo creía que jamás había vivido con nadie. No obstante, he de confesar que, cuando Agnes me besó por primera vez (creyendo yo que aquél era su primer beso), me pareció que ella besaba demasiado bien como para no haberlo hecho nunca. Sí recuerdo que me pareció que aquélla no era la primera vez que Agnes me besaba, o que besaba a alguien, porque sus besos eran exquisitos, deliciosos, eran precisos y profundos, tenían una consciencia que a mí me dejó paralizada, hondamente estremecida. Aquélla no era la manera de besar de alguien que nunca había estado con nadie en su vida. Tendría que habérselo dicho.
Sé que me amó, pero, después de conocer todo lo que ha vivido en su vida, todo eso que ella decía sentir por mí ha perdido fuerza para mí. Sin embargo, hablando ayer con ella, sentí que todavía nos unía algo especial, que no había acabado todo, que no había desaparecido por completo el cariño que ella sentía por mí. Todavía le importo. Eso para mí es más que suficiente para sentirme levemente feliz... Hace mucho que no me siento feliz, pero ayer creí notar que aún podía experimentar esa emoción tan bonita.
Reproduciré la conversación que mantuvimos porque no quiero que se pierda. Por cierto, Agnes no ha vuelto a hablarme en gallego desde que cortamos. Eso me hace daño. No sé por qué me hace daño. Tendría que darme igual e incluso tendría que hacerme sentir más cómoda con ella, pero no es así para nada. Es como si hubiese olvidado que conmigo fue ella misma, aunque sé que no fue totalmente transparente conmigo porque, si lo hubiese sido, me habría hablado de su vida con sinceridad desde el principio; pero también entiendo que ella misma quería ocultarnos su pasado porque recordarlo le hacía un daño que no podía soportar, que la hería tan agresivamente que incluso le hacía perder la noción de sí misma. ¿Cuántas cosas se calló Agnes por dolor?
La conversación es la siguiente (haré incisos entre paréntesis):
“Hola, Artemisa.
Hola, Agnes.
Quería saber cómo estás, cómo te va todo.
Sé que mi hermana te lo explicó todo.
Sí, así es.
Quiero saber, pero no sé cómo preguntar.
(Ese mensaje me impactó mucho. Me demostró lo emocionalmente inteligente que es Agnes, lo delicada que puede llegar a ser).
¿Estás segura de que quieres saber? ¿Estás segura de que te sientes preparada para querer saber cómo estoy, cómo he estado?
Sí, por favor.
Pues ahora creo en el infierno sin haberme convertido al cristianismo. El infierno lo estoy viviendo desde hace meses. Hay miles de diablos atacándome a la vez. Siento que me golpean por todas partes sin tregua, sin cansancio. Me siento tan agotada y enferma que me parece que estoy muerta en vida, si es que a esto se le puede llamar vida. Tengo cáncer de útero. Por suerte, me lo han detectado en el primer estadio, lo que quiere decir que no han tenido ni tienen que operarme, que están destruyendo ese maldito tumor con radioterapia y quimioterapia, pero he perdido más que la salud. He perdido tantas cosas que ni siquiera sé dónde se fue todo lo que esta enfermedad me ha quitado, entre ellas la parte femenina de mi ser. Llevo meses con tratamientos que me dejan absolutamente hundida. No puedes imaginarte lo que es esto, lo que está siendo. Jamás podrás hacerlo.
Estoy tan cansada que me parece que hasta respirar me cuesta. No puedo comer bien desde hace meses porque se me ha ido por completo el apetito, porque tengo diarreas y vómitos. He vomitado y vomito tanto que me parece que ya no me queda nada dentro de mí. Tengo un aspecto monstruoso. Estoy extremadamente delgada y pálida. Soy sólo huesos. No quiero vivir así, pero tampoco me quiero rendir. Hay algo que tira de mí, pero no puedo luchar porque no tengo energía. Me la han machacado.
Pero me han dicho que estoy mejorando, que estoy saliendo de ésta, que las sesiones de quimioterapia estarán cada vez más espaciadas. Es cierto. Ya no me la tienen que aplicar cada quince días, sino cada tres semanas... y eso me ayuda a poder animarme algo, pero, cuando consigo recuperar algo de energía, enseguida me tienen que aplicar otra dosis de quimioterapia y vuelvo a hundirme.
No me reconocerías si me vieses. No puedo hablar contigo porque ni siquiera tengo energía en la voz. No quiero hablar. Lo único bueno de todo esto es que no estás viviéndolo conmigo. No lo habrías podido soportar, tú que eres tan sensible. Esto te habría matado a ti también.
(Mientras yo escribía todo eso, Agnes estuvo en línea continuamente. No se desconectó en ningún momento; lo cual me aseguraba que ella estaba leyéndome con atención y esperando a que terminase de escribir para intervenir ella. Hasta por whatsapp es tremendamente educada).
Y eso es lo que te puedo contar. Hablar más de esto sería repetirme porque todo acaba en lo mismo. Estoy viviendo un infierno.
Lo siento, Artemisa. Lo siento de verdad, con toda el alma.
Tú no te mereces esto, no te lo mereces. No entiendo por qué te tuvo que tocar a ti, no lo entiendo.
Pero sé que vas a salir de ésta. Lo sé, Artemisa. Confía en mí. Eres fuerte, aunque te cueste creerlo.
Nadie se merece algo así, Agnes, nadie.
No sé si saldré de ésta, pero no quiero hacerme ilusiones. Tampoco sé qué sería no salir de ésta.
Eso ni lo pienses, Artemisa. Piensa siempre en que vas a salir. La otra opción ni la contemples. Vas a salir de esto, créeme.
¿Cómo estás tan segura de que me curaré?
Porque lo sé, Artemisa. ¿No recuerdas lo que puedo llegar a saber sin que nadie me lo diga?
Sí, pero es tan horrible esto que me cuesta confiar en que me curaré.
Lo harás. Créeme, por favor.
De acuerdo. ¿Y tú cómo estás? Quiero saber de ti.
Yo estoy bien, pero, a tu lado, mis problemiñas no son nada.
Pero quiero saber de ti. No importa cómo esté yo.
Pues estoy bien. Últimamente tuve algo de ansiedad, pero estoy luchando contra ella ya y sé que también me curaré. Tenemos que pensar siempre eso.
De todos modos, si no nos curamos, tampoco merece la pena haber vivido ese tiempo creyendo que no lo haremos.
Así es, Artemisa.
Sé que vas a casarte con Lúa. Me alegro por ti.
Gracias.”
A partir de ahí, la conversación ya fue perdiendo fuerza, pero me gustó mucho hablar con ella.
A todo esto, también tengo que contar que estoy completamente decidida a ir a la boda de Agnes y Lúa. Mi hermana está intentando quitarme de la cabeza esa idea, pero no lo conseguirá. Siento que tengo que ir. Será un antes y un después en mi vida esa boda y sé que podré cerrar la etapa de Agnes si asisto a ella. Mi hermana opina que presenciar cómo Agnes se casa con otra mujer (la que, para colmo, es el amor de su vida) no es precisamente una buena manera de pasar página, de superar una ruptura. Mi hermana lo único que quiere es protegerme. No quiere que siga sufriendo.
Mi hermana está volcándose en mí todo lo que jamás se ha volcado por mí en años. Está devolviéndome ahora todo lo que me ha faltado de ella durante toda la vida. No es culpa suya que no hubiese podido cuidarme como tiene que cuidar una hermana a su hermana menor porque la vida nos separó durante años; pero nos ha costado muchísimo ser las hermanas que ahora somos. De hecho, si ahora podemos estar juntas, es gracias a que ella me buscó en su día, hace ya diez años por lo menos.
Últimamente pienso muchísimo en todo lo que he vivido desde que me fui de León tras la muerte de mi padre. Me parece imposible creer que todos esos recuerdos que guardo con tanto cariño me pertenezcan. Me parecen recuerdos más propios de una novela mágica. Fui la protagonista de una historia increíble sin saberlo. Ayer, me dediqué a escuchar música durante toda la mañana sin hacer nada más, sólo dejándome llevar por la música y por los recuerdos que ésta me traía. Me sumergí tan profundamente en mis recuerdos que, cuando Agnes me habló por whatsapp, me pareció como si mi memoria la hubiese llamado. Me escribió justo cuando más pensaba en ella. Un recuerdo me llevaba a otro. Rememoré los meses que viví en mi cabaña, la relación que mantenía con Neftis y los demás miembros del aquelarre, recordé a Agnes en esa época en la que ella me parecía, más bien, un ser místico que se escondía en las sombras. Me impresiona mucho acordarme de esa Agnes que vivía lejísimos de todos nosotros, entre árboles milenarios, en una cabaña pequeñísima que ella convirtió en un hogar acogedor, junto a esa laguna continuamente alimentada por un río caudaloso que, en primavera, crecía peligrosamente. Cultivaba ella misma sus propias verduras, su cereal, todos sus frutos... Yo tuve que aprender mucho de Gilbert para poder vivir con lo que la naturaleza me daba, pero Agnes no necesitó que nadie le enseñase nada. Ya traía los conocimientos de su niñez consigo. Siempre los llevó con ella misma, todo lo que aprendió en su tierra la ayudó a no tener que depender de nadie para vivir. ¿Cómo no nos dimos cuenta de lo que ella era en realidad? Yo creo que nadie supo ver lo que tenía por dentro. Cuánto nos equivocamos con ella.
Mas hay cosas que me parecen casi increíbles. Recuerdo a Némesis y me parece que rememoro una historia de seres mágicos que no tiene cabida en este mundo cruel, miserable, frío, lleno de muerte, de enfermedad, de injusticia y maldad. Agnes era parte de una leyenda, junto a Némesis, junto a todo lo que la envolvía. Ahora sé que ese halo de misterio que la rodeaba, como una aura visible, no era más que su soledad, la profunda soledad que la encerraba, sus frustraciones, su tristeza, su insondable dolor, sus deseos vueltos añicos y sobre todo la horrible enfermedad que arrastraba del hospital en la que la encarcelaron. Allí fue donde enfermó.
Qué pena que no supiese entenderla a tiempo, pero ahora ya es demasiado tarde para remediar nada. Yo también le hice mucho daño. Recuerdo lo difíciles que fueron los primeros meses de nuestra relación. Vivimos en casa de Gilbert durante casi un año hasta que yo acabé de estudiar para las oposiciones y conseguí una plaza fija. Me dejé la vida estudiando mientras ayudaba a Agnes como podía, pero era muy complicado ayudarla porque ella estaba muy enferma. Cuando ya por fin conseguí mi plaza, entonces nos fuimos a vivir juntas a ese piso cerca de Barcelona. Agnes me preguntó, en varias ocasiones, por qué no me presentaba a unas oposiciones estatales en lugar de hacerlo a unas autonómicas y yo no sabía qué contestarle. Le decía que prefería asentarme ya en un sitio antes que permitir que me enviasen a cualquier parte. Además, me inventaba respuestas que no eran ciertas para justificar por qué prefería quedarme en Cataluña antes que arriesgarme a que posiblemente me mandasen a Galicia. Ella, indirectamente, me preguntaba por qué no me atrevía a iniciar una nueva vida en Galicia, pero no era capaz de hacerlo. Agnes también tenía mucho miedo a volver. A ella la aterraba regresar a su tierra. Tendría que despertar sus dormidos y preciosos recuerdos si volvía y no se atrevía a hacerlo. Yo notaba que se reprimía las ganas de pedirme que nos fuésemos a vivir allí, pero no le hice caso. Si hubiese aceptado cómo era, habría entendido enseguida que lo único que la podía curar era regresar a Galicia porque, si regresaba, no estaría volviendo a su amada tierra solamente, sino sobre todo a ella misma. Estaría volviendo a ella misma después de tantos años separada de su propia alma.
No obstante, no sé qué habría ocurrido si hubiese sido todo distinto. Agnes estuvo muy enferma. Cuando empezamos a vivir juntas, ella todavía tenía el alma hecha añicos. Estaba muy enferma. No podía quedarse sola en casa durante muchas horas porque enseguida se hundía, pero tampoco se atrevía a salir a la calle porque el mundo le parecía un lugar enorme, inexpugnable, lleno de estímulos que la aterraban. Recuerdo que cualquier ruido la descontrolaba, hasta el pasar de una moto chirriante la ponía nerviosa. Me acuerdo de que tenía que tomarla de las manos y apartarla a un lugar donde nadie la mirase porque la aterrorizaba que la gente la viese. No quería que nadie la mirase. No quería existir para nadie. Poco a poco, fue calmándose, sus ataques de pánico fueron espaciándose, pero no sé cómo lo consiguió. Yo tampoco sabía ayudarla bien. Sé que muchas veces sólo le bastaba con sentirme a su lado. La música la hería. Era una época muy extraña. Me acuerdo de un detalle aparentemente insignificante que me revela mucho sobre cómo estaba ella en realidad. Recuerdo que, aquel año 2015, le mostré la aplicación de Spotify. Ella sabía que existía, pero nunca la había probado. Recuerdo que le dije: “puedes encontrar cualquier canción, cualquier artista. Venga, va, dime alguna canción de Galicia, a ver si sale.” Ella me pidió por favor que no le pusiese música de su tierra, que no lo soportaría. Entonces empezamos a buscar otro tipo de música. Fue cuando descubrimos cantantes como Wendy rule, cuya música fue la banda sonora de muchos de nuestros momentos. Un año después, Agnes ya era capaz de buscar trabajo, de nuevo, estaba estabilizándose todo. Cuando encontró ese trabajo en el que duró casi dos años, entonces empezó a recuperar su verdadera forma de ser. Empezó a ser la Agnes que llevaba reprimida durante años entre brumas, oscuridad y depresión. Fue a principios de 2017 cuando ya se atrevió a buscar música de su tierra, cuando empezó a enseñarme canciones, a hablarme poco a poco de sus recuerdos, incluso a hablarme en gallego. Yo creía que estaba siendo el principio de nuestra verdadera relación, pero lo que yo no sabía era que había empezado el fin de ésta, fin que llegaría al año siguiente, pero, en aquel entonces, Agnes ya había empezado a volver a sí misma y a su tierra sin que ni siquiera ella misma lo supiese.
Y ahora me pregunto si podría haber hecho las cosas de otro modo con ella. No tiene sentido preguntármelo porque jamás lo sabré, pero me duele pensar que la ignoré, que me hice la sorda con ella, que no la escuché ni la entendí como se merecía. Sé que todo habría podido ser distinto si yo me hubiese dignado ser menos egoísta. No obstante, también pienso que Lúa siempre estuvo allí en Ourense. Si hubiésemos iniciado juntas una nueva vida, Agnes habría acabado reencontrándose con ella. ¿Habría ocurrido entonces lo que pasó en el año 2018? Jamás lo sabré.
Yo lo único que deseo es curarme, no sólo del cáncer, sino sobre todo del amor que siento por esa mujer que nunca será para mí. Todavía la amo con locura, de una manera que me desgarra el alma. Estoy tan enamorada de ella que no me importaría nada si ella me pidiese volver conmigo; algo que sé que jamás ocurrirá, jamás, porque sé que está profundamente enamorada de Lúa. Siempre lo estuvo. Sé también que nunca podré encontrar a nadie como Agnes. Agnes es única. Tiene un corazón único, un alma llena de magia, de sensibilidad, de amor. Que sea capaz de amar tanto y tan sinceramente un lugar del mundo demuestra que tiene una de las almas más especiales del mundo, demuestra que su corazón es inmenso, que es un ser místico, mágico, que tiene una sensibilidad increíble y valiosísima, demuestra que es capaz de amar de verdad, que es capaz de amar con todo el corazón, con sinceridad, entrega y fidelidad.
Me siento agotadísima. No pensé que podría escribir tanto. Ojalá la próxima vez que escriba pueda decir que me encuentro muchísimo mejor, que incluso ya me siento capaz de caminar al menos durante una hora... Ahora no puedo caminar ni quince minutos sin sentirme profundamente cansada.


lunes, 3 de febrero de 2020

DIARIO DE AGNES: VENRES, 31 DE XANEIRO DE 2020


Venres, 31 de xaneiro de 2020
Vaise xaneiro entre avelaíñas pingas de auga que caen con timidez, indecisas e fráxiles. A aldeíña está xeadiña, fría, pero acolledora, co seu infindo silencio, coa súa escuridade neboenta. Sempre me gustou a invernía, pero devezo a chegada da primavera, da calor, dos días máis longos. Xamais me pasara iso. Sempre rexeitei o verán cando vivía fóra de Galiza, pero agora xa me reconciliei co verán porque eiquí cheire todo doutra maneira. Todo ten a súa fermosura. Non nego a fermosura doutros lugares, pero a min chégame a ialma a fermosura da miña terra. Hai beleza en calquera recuncho, pero esa beleza pode ser indiferente para nós. A nosa ialma non nos pertence de todo. Vai libre sentindo, termándose ao que a enche de fermosura, de sentimentos que teñan senso, que esperten algo en nós, como se se alimentase deses sentimentos, igual que hai certos alimentos que non nos gustan e outros que nos encantan. A ialma funciona igual, no fondo, e iso non se pode negar. A miña ialma sempre se expresou con moita fortaleza. Faloume sempre das emocións que a enchían. Nunca puiden ignorar a súa voz. Non sería acertado dicir que sinto con máis intensidade dende que voltei a Galiza porque, antes de estar eiquí, xa sentía, sentía moitísimo, cun vigor que moitas veces me facía pequena; pero sentía emocións que me afogaban, que me desfacían, que me desorientaban e me arrincaban a noción de min propia. No canto, eiquí en Galiza, podo sentir todo tipo de sensacións, de emocións. Móvese por dentro de min un río infindo de sentimentos. Esa fervenza de emocións, moitas veces, arrástrame, pero gústame deixarme levar por ela porque, da miña ialma, me poden saír composicións fermosas. Esas emocións convértense en lírica, en literatura, en arte; o cal me fai sentir chea, chea de vida, chea de sentido. Todo o que forma a miña vida, ou que a compón, ten sentido. A miña vida é un mosaico feito de beleza, de harmonía, de amor, de felicidade, de música, de riso, de sorrisos, de melancolía, mesmo de tristura, e todo compón unha imaxe brillante, espléndida e escintilante. Sempre fun eu, sempre, malia rodearme só tristura, soidade, silencio, odio, rexeitamento, desleixo, sempre fun eu porque sempre sentín latexar en min a miña identidade, a miña identidade galega que nunca conseguiron calar nin destruír. Cando un amor é forte e verdadeiro, nada o pode desfacer. Nunca esquecín a miña lingua por moito que me obrigasen a expresarme en castelán. Nunca deixaron de soar por dentro de min as cancións que foron sempre a banda sonora da miña vida. Sempre lembrei a imaxe da miña aldea de pedra, situada entre as montañas sempre nevadas, a cor das árbores, a forza do vento, o recendo das follas, dos campos, dos animais. Todo iso sempre ficou intacto por dentro de min coma se fose unha parte máis do meu corpo, un órgano máis, coma se fose parte das miñas propias veas. Durante case trinta anos, fun eu sen selo de todo porque me tiña que agochar do mundo, deses seres que non me querían coñecer. Agora, a miña verdadeira maneira de ser rexurdiu con forza, á fin. Sempre estivo en min, calada, agardando o momento de poder volver falar, expresarse, alzar a súa voz, ser, simplemente. Ser.
Da opresión, da obriga de terme que agochar, do silencio que me impuñan, das cadeas que me ataban as mans, do esforzo por non ser eu, de todo iso naceu unha doenza terríbel que tentaron curarme aplicándome terapias horríbeis que me destruían, que me desfacían, que empeoraban eses síntomas que me esnaquizaban e me descontrolaban.
E, ultimamente, nestes días, sen saber eu por que, hai unha lembranza horríbel que me enche a mente, decotío, sen que o poida evitar. Véxome agochándome en calquera recuncho do cuarto que me obrigaban a ocupar para tentar fuxir desas enfermeiras que me querían levar a esa sala na que me aplicaban esas terríbeis terapias que me facían perder a consciencia. Non quería, non quería perder a noción de min propia, non quería porque me estarrecía crer que podía desaparecer o que eu era, porque eu quería seguir vivindo porque tiña catorce anos, estaba chea de vida, vida que eles querían matar, quería vivir porque devecía por voltar á miña terra, sabía que podería voltar algún día e, porén, non quería permitir que me fixesen dano, que me desfixesen. Sinto como tremía daquela, como as ganas de berrar e de chorar me invadían toda, sinto o pánico que me descontrolaba naqueles momentos, e teño que respirar profundamente namentres me digo: “iso xa pasou, non é real, nunca máis te volverá pasar”, e podo acougar, pódome sentir calma, á fin, grazas a esas frases que me repito como un mantra. Amais, Lúa me está a axudar moitísimo con estes traumas. Onte, fixemos un exercicio moi bo que me axudou moitísimo. Fíxome recuperar esa lembranza sen interromper nada, permitindo que me invadisen todas as emocións e sensacións que me provocaba. Lúa díxome que, cando me sentise a piques de perder a calma por completo, imaxinase que a eu do presente entraba no meu cuarto no canto de imaxinar que entraba a enfermeira cruel que me levaría a ese lugar horríbel, que imaxinase que era eu quen entraba, quen se anicaba diante miña, quen me tomaba das mans e me arrastraba fóra dese cuarto para levarme á aldea a través do aire. Puiden facelo porque eu sei meditar moi ben e aquel exercicio parecíase moito a unha meditación na que eu controlaba todas as imaxes que me enchían a mente. Puiden facelo e, de súpeto, comeceime a sentir moitísimo mellor. Deixei de chorar axiña, a miña respiración acougou paseniñamente e, entón, deime de conta de que estaba ben, de que o pánico e a tristura se converteran en ledicia, en tranquilidade, en amor.
Lúa está a me axudar moitísimo. Escóitame durante longos minutos, mesmo durante horas, e cóntolle todo o que sinto, o que penso, o que me ocorreu. Desafógome con ela como xamais me desafoguei con ninguén e o máis curioso é que, neses momentos, Lúa se converte noutra persoa para min. A confianza que lle teño me incita a abrirme a ela, pero Lúa ten un poder distinto cando me axuda eisí. É outra persoa. Segue a ser a miña Luíña, pero para min é outra persoa. Atopo nela a mellor psicóloga que nunca coñecín e noto en min a súa sabedoría, a súa profesionalidade. É algo marabilloso que me custa explicar.
Cando sinto o principio da ansiedade, entón fago exercicios que Lúa me recomendou, desaparezo por uns momentos do lugar no que me acho, agóchome da xente porque o preciso, porque hei de estar rodeada de silencio para sentir que a ansiedade marcha. Por sorte, cada vez teño menos crises de ansiedade; o cal me fai sentir esperanzada e tamén con ganas de loitar porque agora teño tácticas que antes non tiña para vencela, para loitar contra ela. Lúa ten moita paciencia comigo e, se teño ansiedade, non pensa que non son feliz, como o pensaba Artemisa, quen pensaba que, se eu non estou ben, quere dicir que xa nada está ben na miña vida. No canto, Lúa sabe perfectamente que a ansiedade non é máis que un síntoma pasaxeiro que teño que tratar, pero non é sinal de que non sexa feliz, en absoluto, ao contrario, é coma quen ten baixadas de tensión ou de azucre. É unha circunstancia, un rescaldo da perigosa depresión que me atacou durante anos, da que xurdiron tantos medos, tanta desesperación. Amais, Lúa tamén me di que agora me sae a ansiedade porque estou tranquila y feliz. Eu síntome feliz, contentísima, sempre estou de bo humor, risoña, con ganas de facer cousiñas, de vivir, de falar coa xente, de ser eu sempre. Gozo de todo o que me envolve, mesmo da morriña que sinto cando volto á aldeíña. É magnífico sentir tanto porque me sinto viva, as emocións fainos sentir vivas... Nunca as teriamos que reprimir porque son a voz da nosa ialma.
Sei que agora é preciso que saia a ansiedade para que a poida curar. Se non saíse, posibelmente ficaría encerrada e soterrada na miña ialma e, de súpeto, un inesperado día, sairía convertida nun río rebordado, imparábel. Se agora vai saíndo devagariño, é máis sinxelo controlala, curala, mesmo curala. Eu sei que me curarei definitivamente co paso do tempo. Xa estou no camiño exacto, axeitado, para curarme, para deixar atrás tanto sufrimento, á fin. Creo que xa o merezo.
Non sei nada de Artemisa, pero sinto que está mellor. Non deixei de celebrar eses rituais cos que pretendo axudala e sinto na miña ialma que ela está cada vez mellor, que vai tendo máis forza e ganas de vivir. Invitamos a Casandra á nosa voda, pero non nos explicou nada verbo de Artemisa; o cal é moi bo sinal porque, se estivese peor, nolo diría.
Ultimamente, con Iauga vivo ensaios preciosos, fermosísimos, que a todas nos removen a ialma. É incríbel sentir con tanta vida a música. Compoñemos cancións fermosas que, cando convertemos en música, nos emocionan, fannos sentir que paga a pena sentir tristura ás veces, sentir ledicia... Eu compoño mellor se sinto morriña. A choiva faime sentir moita morriña, faime sentir nostálxica, pero non sei por que sinto nostalxia. É coma se esa emoción tamén chovese do ceo.
Témolo xa case todo preparadiño para a nosa voda. Sabemos xa que vestidos imos levar. Eu levarei un vestido vermello fermosísimo, con bordados de flores, cunha saia ampla, de voo, precioso. Será unha voda moi sinxela. Celebrarémola na aldeíña, cos veciños e cos nosos amigos. Lúa non me dixo como irá vestida porque prefire que sexa unha sorpresa. Tenme preparadas moitas sorpresas. Eu tamén lle teño preparada unha moi fermosa. Contactei cunha amiga súa que vive en Londres, coa que teño unha historia algo triste que logo contarei, e, sen que Lúa o saiba, vai vir á voda. Lúa invitouna moito despois de que eu contactase con ela e díxolle que non podía ir. Lúa está certa de que non vai vir e vaise dar unha sorpresa cando a vexa... casaremos o domingo cinco de abril. Poderiamos facelo en sábado, pero preferimos o domingo porque é un día no que a meirande da xente pode vir. Algunhas de nós, ás veces, traballamos os sábados, aínda que eu menos que Uxía, por exemplo, que abre a súa tenda todos os días agás o domingo.
A amiga de Lúa que vive en Londres chámase Susana e chámana Sus, Susi... Coñécense porque estudaron xuntas na universidade e sempre se levaron moi ben, malia non vérense moi a miúdo porque Susi foi traballar a Londres cando rematou a carreira de psicoloxía, pero sempre mantiveron o contacto. Pois, no novembro do 2018, cando pensabamos todos que Lúa marchara para sempre da vida e eu vivía no noso pisiño xa, ela chamou á casa unha tarde. Non lembro de como fun quen de explicarlle que Lúa non estaba. Ela non o podía crer. Non entendía nada e enténdoo, entendo que non comprendese nada porque é incomprensíbel que chames á casa dunha amiga, que che colla o teléfono unha persoa descoñecida e que, por riba, che diga que esa amiga non vive; pero Susana foi moi paciente e moi empática. Axiña se deu de conta de que eu estaba a sufrir moito por Lúa e non me dixo ningunha palabra desacertada nin desaxeitada, ao contrario, fíxome moito ben falar con ela e, dende aquela, falamos de cando en vez. Ás veces, chamabámonos para falarmos un pouco. Uníanos que ambas as dúas perderamos a un ser moi querido. Cando Lúa voltou á nosa vida, entón eu chamei a Susana para explicarlle o que pasara. Non permitín que Lúa a chamase porque por teléfono é moito máis delicado facer estas cousiñas. Foi un momento moi bonito. Susana enfadouse con Lúa, pero axiña se lle pasou.
Tamén quería falar da miña nai. Ultimamente, nótoa máis avellentada. Parece coma se lle caese enriba súa o infindo esforzo que fixo sempre por vivir minimamente ben, co básico. Caeron enriba súa todos eses anos de loita, de soidade, de tristura. Agora lembra máis que nunca das persoas que non están. Hai un ano que morreu Iria e parece coma se agora a miña nai sentise máis profundamente a súa morte. Lembra da súa nai (a miña avoa), do seu pai, da súa nenez, de cando vivían todos na aldeíña... Foron tempos moi felices, malia que tamén duros. Eu aínda non nacera nese tempo do que ela me fala con tanta morriña, pero podo imaxinar perfectamente como vivían, como eran as cousas, porque sinto que sempre estiven eiquí animicamente. Estar fisicamente é unha circunstancia temporal e efémera, pero animicamente estiven sempre, ano tras ano, século tras século, estiven eiquí sempre porque a lembranza destas árbores, destes bosques, do río, das montañas, dos campos, das vendimas, da sega, de todo, téñoa tan gravada na miña ialma... Tívena sempre, mesmo cando era cativiña podía lembrar nitidamente como foi sempre a vida eiquí. Teño na ialma sensacións doutros tempos moi lonxanos.
Noto que a miña nai se sente soa. Só se acompaña dos seus recordos e das pouquiñas persoas que aínda viven na aldeíña. Está tristeiriña. Vexo a súa tristura nos ollos. Fálame moito do meu pai. O meu pai... Que esvaecida teño a súa lembranza. Podo recordar que el me aprendeu moito verbo do campo, das flores, dos animais, das árbores. Sabía tanto e tanto... Amaba tanto a súa terra (sen ter nacido eiquí, que iso é o máis curioso) que me resulta imposíbel crer que puidese marchar así, sen ter previsión de voltar, para sempre. É certo que eramos pobres, moi pobres, pero eramos ricos en amor, tiñamos moito amor. A miña nai queríao moitísimo e sei que aínda o quere. Mesmo penso que sería quen de perdoalo se el volvese pedíndolle perdón. Non entendo por que marchou eisí. Dinme que marchou xunto os seus pais, que vivían en Arxentina. A historia dos meus avós paternos é moi estraña. O meu pai tiña dezaoito anos cando voltou a Ourense porque quería coñecer o lugar no que naceron os seus pais. Entón coñeceu á miña nai, estivo na casa dos meus avós paternos, a que levaba deshabitada dende había vinte anos, e namorou profundamente deste recunchiño do mundo e sobre todo da miña nai. Parece ser que xa tiña unha moza en Arxentina coa que estaba comprometido. É unha historia á que, para min, lle fallan detalles. É como incompleta. Eu non coñecín aos meus avós paternos, que mágoa. O meu pai sempre me contaba que o meu avó era moi sabio, que foi afiador-paraugueiro e que percorrera moitísimos recunchos de Ourense, de Galicia toda, cos seus cantos, coa súa xerga (o barallete), coas súas ferramentas... Percorreu montañas, vales, aldeas, chegando ás cidades, facendo amigos en todas partes, aprendendo da vida, das persoas. Decidiu marchar coa súa muller a Arxentina cando casaron porque sabían que eiquí pouquiño ían ter. Fixeron o mesmo que fixeron moitas persoas: viaxar en procura dun futuro mellor, máis doado, máis rico. Conseguírono, pero sempre ficou eiquí a ialma dos dous, vencellada á terra para sempre.
O que me resulta máis incomprensíbel é que o meu pai casase coa miña nai se tiña xa unha moza en Arxentina. Non sei por que o fixo. Si, si que o sei, pero cústame aceptar esa razón. O que pasou foi que a miña nai quedou embarazada, de min, e, entón, era inviábel que el marchase porque, naquel tempo, era unha profunda deshonra e ofensa que unha muller tivese fillos sen estar casada e máis nunha aldea de cen habitantes na que todos se coñecían fondamente. O meu pai viuse obrigado a ficar eiquí ata que eu tivese algún tempo. Foi paciente, iso creo, e logo marchou crendo que non o necesitariamos. Deixouse levar polo seu corazón, que iso é o que deberiamos facer todos. Eu non lle gardo rancor por iso, pero si que me tería gustado que el estivese máis tempo comigo, que me vese medrar, aprender a vivir, e non me coñece. Non coñece á súa filla. Seica, agora que sinto que recuperei todo o que sempre devecín ter, que non me coñeza ben é o que máis me doe. Nin tan sequera sabemos se está vivo. Coido que si. Eu sinto en min que si está vivo. Non sei se el pensa en nós, se lle gustaría coñecernos. Si, dixen coñecernos porque xa non somos as mesmas persoas que el abandonou hai xa máis de corenta anos. Corenta anos. Dise axiña, dise rápido. Corenta anos. Nese tempo, a xente muda moito, sobre todo unha nena que perde ao seu pai cando nin ten catro anos.
Hai moitas cousiñas que non quero esquecer, malia que doan. Si me doe a marcha do meu pai, pero podo vivir con esa dor. Dálle sentido á súa ausencia.
O meu pai falaba galego coma se tivese nacido e medrado eiquí porque os seus pais, os meus avós, nunca lle agocharon cales eran as súas orixes. Sempre coñeceu a terriña sen ter estado nela. Cando era cativo, botábaa en falla sen tela visto nunca e, cando veu eiquí por vez primeira, sentiu que se lle enchía a ialma, que desaparecía ese baleiro que sentira sempre. É moi curiosa a súa historia, pero tamén moi triste.
Eu lembro que era alto, forte, co cabelo negrísimo, coma min, cos ollos verdes. Eu quitei os ollos negros, de profunda noite, da miña nai, da miña avoa, da miña bisavoa... herdei delas a miña voz de veludo, suave, doce e forte asemade, a miña maneira de ser, os meus dons... Do meu pai herdei a súa altura, o seu carácter tranquilo e sensíbel. El tamén o era, era tan sensíbel coma min e posibelmente non puidese xestionar ben a súa sensibilidade porque era un home, era home, tiña que agocharse, por ser home, porque os homes non podían chorar, non podían amosar sensibilidade.
Xa veu a anoitecida. Temos que cearmos, conversando sobre a semana. Gustaríame que a miña nai viñese pasar uns días a Ourense, con Lúa e comigo, pero di que non quere irse da aldeíña, que prefire estar eiquí, que eiquí ten o seu fogar... pero non lle pido que abandone a aldeíña, só que veña a Ourense uns días, pero tamén é certo que pasaría a meirande parte do día soa porque Lúa e máis eu traballamos ambas as dúas.
Coido que por hoxe xa é abondo. Desafogueime moito escribindo. Tento escribir en Ourense sobre todo isto, pero non me sae da mesma maneira que na aldeíña, onde os meus sentimentos e as miñas lembranzas parecen ter vida propia. Na aldeíña, inspírome moito, inspírame o silencio, as lembranzas que fican eiquí detidas, para sempre. Na aldeíña, pódome reencontrar mellor co meu pasado. En Ourense, a vida é moito máis intensa. Non hai case momentos de silencio, de detérmonos. Imos sempre facendo todo tipo de cousas: as compras os luns, os baños nas Burgas os martes, os ensaios os mércores, cociñar para toda a semana os xovess e o venres as viaxes á aldeíña... e o traballo, as oito horas de choio, e máis se cadra, se é preciso. A min non me custa nada pasar horas na cafetaría porque é o meu negocio. Téñolle moito agarimo e gústame traballar eilí, igual que Lúa tamén goza moito co seu traballo.
E iso é todo por hoxe. Agora si, despídome rodeada de calma, de amor, de silencio, de benestar.

Traducción:


Viernes, 31 de enero de 2020
Se va enero entre delicadas gotas de agua que caen con timidez, indecisas y frágiles. La aldeíña está heladiña, fría, pero acogedora, con su infinito silencio, con su oscuridad brumosa. Siempre me gustó el invierno, pero ansío la llegada de la primavera, del calor, de los días más largos. Jamás me había pasado eso. Siempre rechacé el verano cuando vivía fuera de Galicia, pero ahora ya me reconcilié con el verano porque aquí huele todo de otra manera. Todo tiene su hermosura. No niego la hermosura de otros lugares, pero a mí me llega al alma la hermosura de mi tierra. Hay belleza en cualquier rincón, pero esa belleza puede ser indiferente para nosotros. Nuestra alma no nos pertenece del todo. Va libre sintiendo, aferrándose a lo que la llena de hermosura, de sentimientos que tengan sentido, que despierten algo en nosotros, como si se alimentase de esos sentimientos, igual que hay ciertos alimentos que no nos gustan y otros que nos encantan. El alma funciona igual, en el fondo, y eso no se puede negar. Mi alma siempre se ha expresado con mucha fortaleza. Me habló siempre de las emociones que la llenaban. Nunca pude ignorar su voz. No sería acertado decir que siento con más intensidad desde que volví a Galicia porque, antes de estar aquí, ya sentía, sentía muchísimo, con un vigor que muchas veces me hacía pequeña; pero sentía emociones que me ahogaban, que me deshacían, que me desorientaban y me arrancaban la noción de mí misma. En cambio, aquí en Galicia, puedo sentir todo tipo de sensaciones, de emociones. Se mueve por dentro de mí un río infinito de sentimientos. Esa cascada de emociones, muchas veces, me arrastra, pero me gusta dejarme llevar por ella porque, de mi alma, pueden salirme composiciones hermosas. Esas emociones se convierten en lírica, en literatura, en arte; lo cual me hace sentir llena, llena de vida, llena de sentido. Todo lo que forma mi vida, o lo que la compone, tiene sentido, mi vida es un mosaico hecho de belleza, de armonía, de amor, de felicidad, de música, de risa, de sonrisas, de melancolía, incluso de tristeza, y todo compone una imagen brillante, espléndida y centelleante. Siempre fui yo, siempre, pese a rodearme sólo tristeza, soledad, silencio, odio, rechazo, abandono, siempre fui yo porque siempre sentí latir en mí mi identidad, mi identidad gallega que nunca consiguieron callar ni destruir. Cuando un amor es fuerte y verdadero, nada puede deshacerlo. Nunca olvidé mi lengua por mucho que me obligasen a expresarme en castellano. Nunca dejaron de sonar por dentro de mí las canciones que fueron siempre la banda sonora de mi vida. Siempre recordé la imagen de mi aldea de piedra, situada entre las montañas siempre nevadas, el color de los árboles, la fuerza del viento, el aroma de las hojas, de los campos, de los animales. Todo eso siempre permaneció intacto por dentro de mí como si fuese una parte más de mi cuerpo, un órgano más, como si fuese parte de mis propias venas. Durante casi treinta años, fui yo casi sin serlo del todo porque tenía que esconderme del mundo, de esos seres que no querían conocerme. Ahora mi verdadera manera de ser resurgió con fuerza, al fin. Siempre estuvo en mí, callada, esperando el momento de poder volver a hablar, expresarse, alzar su voz, ser, simplemente. Ser.
De la opresión, de la obligación de tener que esconderme, del silencio que me imponían, de las cadenas que me ataban las manos, del esfuerzo por no ser yo, de todo eso nació una enfermedad terrible que intentaron curarme aplicándome terapias horribles que me destruían, que me deshacían, que empeoraban esos síntomas que me destrozaban y me descontrolaban.
Y, últimamente, en estos días, sin saber yo por qué, hay un recuerdo horrible que me llena la mente, continuamente, sin que pueda evitarlo.. me veo escondiéndome en cualquier rincón del cuarto que me obligaban a ocupar para intentar huir de esas enfermeras que querían llevarme a esa sala en la que me aplicaban esas terribles terapias que me hacían perder la consciencia. No quería, no quería perder la noción de mí misma, no quería porque me aterraba creer que podía desaparecer lo que yo era, porque yo quería seguir viviendo porque tenía catorce años, estaba llena de vida, vida que ellos querían matar, quería vivir porque ansiaba volver a mi tierra, sabía que podría regresar algún día y, por eso, no quería permitir que me hiciesen daño, que me deshiciesen. Siento cómo temblaba entonces, cómo las ganas de gritar y de llorar me invadían toda, siento el pánico que me descontrolaba en aquellos momentos, y tengo que respirar profundamente mientras me digo: “eso ya pasó, no es real, nunca más volverá a pasarte”, y puedo sosegarme, puedo sentirme calmada, al fin, gracias a esas frases que me repito como un mantra. Además, Lúa está ayudándome muchísimo con estos traumas. Ayer, hicimos un ejercicio muy bueno que me ayudó muchísimo. Me hizo recuperar ese recuerdo sin interrumpir nada, permitiendo que me invadiesen todas las emociones y sensaciones que me provocaba. Lúa me dijo que, cuando me sintiese a punto de perder la calma por completo, me imaginase que la yo del presente entraba en mi cuarto en vez de imaginarme que entraba la enfermera cruel que me llevaría a ese lugar horrible, que me imaginase que era yo quien entraba, quien se agachaba delante de mí, quien me tomaba de las manos y me arrastraba fuera de ese cuarto para llevarme a la aldea a través del aire. Pude hacerlo porque yo sé meditar muy bien y aquel ejercicio se parecía mucho a una meditación en la que yo controlaba todas las imágenes que me llenaban la mente. Pude hacerlo y, de súbito, comencé a sentirme muchísimo mejor. Dejé de llorar enseguida, mi respiración se sosegó poquiño a poco y, entonces, me di cuenta de que estaba bien, de que el pánico y la tristeza se habían convertido en alegría, en tranquilidad, en amor.
Lúa está ayudándome muchísimo. Me escucha durante largos minutos, incluso durante horas, y le cuento todo lo que siento, lo que pienso, lo que me ocurrió. Me desahogo con ella como jamás me he desahogado con nadie y lo más curioso es que, en esos momentos, Lúa se convierte en otra persona para mí. La confianza que le tengo me incita a abrirme a ella, pero Lúa tiene un poder distinto cuando me ayuda así. Es otra persona. Sigue siendo mi Luíña, pero para mí es otra persona. Encuentro en ella la mejor psicóloga que nunca conocí y noto en mí su sabiduría, su profesionalidad. Es algo maravilloso que me cuesta explicar.
Cuando siento el principio de la ansiedad, entonces hago ejercicios que Lúa me ha recomendado, desaparezco por unos momentos del lugar en el que me hallo, me escondo de la gente porque lo necesito, porque he de estar rodeada de silencio para sentir que la ansiedad se marcha. Por suerte, cada vez tengo menos crisis de ansiedad; lo cual me hace sentir esperanzada y también con ganas de luchar porque ahora tengo tácticas que antes no tenía para vencerla, para luchar contra ella. Lúa tiene mucha paciencia conmigo y, si tengo ansiedad, no piensa que no soy feliz, como lo pensaba Artemisa, quien pensaba que, si yo no estoy bien, quiere decir que ya nada está bien en mi vida. En cambio, Lúa sabe perfectamente que la ansiedad no es más que un síntoma pasajero que tengo que tratar, pero no es señal de que no sea feliz, en absoluto, al contrario, es como quien tiene bajadas de tensión o de azúcar. Es una circunstancia, un rescoldo de la peligrosa depresión que me atacó durante años, de la que surgieron tantos miedos, tanta desesperación. Además, Lúa también me dice que ahora me sale la ansiedad porque estoy tranquila y feliz. Yo me siento feliz, contentísima, siempre estoy de buen humor, sonriente, con ganas de hacer cosiñas, de vivir, de hablar con la gente, de ser yo siempre. Disfruto de todo lo que me envuelve, incluso de la morriña que siento cuando vuelvo a la aldeíña. Es magnífico sentir tanto porque me siento viva, las emociones nos hacen sentir vivas... Nunca tendríamos que reprimirlas porque son la voz de nuestra alma.
Sé que ahora es necesario que salga la ansiedad para que la pueda curar. Si no saliese, posiblemente permanecería encerrada y enterrada en mi alma y, de súbito, un inesperado día, saldría convertida en un río desbordado, imparable. Si ahora va saliendo poquiño a poco, es más sencillo controlarla, curarla, incluso curarla. Yo sé que me curaré definitivamente con el paso del tiempo. Ya estoy en el camino exacto, adecuado, para curarme, para dejar atrás tanto sufrimiento, al fin. Creo que ya me lo merezco.
No sé nada de Artemisa, pero siento que está mejor. No he dejado de celebrar esos rituales con los que pretendo ayudarla y siento en mi alma que ella está cada vez mejor, que va teniendo más fuerza y ganas de vivir. Invitamos a Casandra a nuestra boda, pero no nos ha explicado nada sobre Artemisa; lo cual es muy buena señal porque, si estuviese peor, nos lo diría.
Últimamente, con Iauga vivo ensayos preciosos, hermosísimos, que a todas nos remueven el alma. Es increíble sentir con tanta vida la música. Componemos canciones hermosas que, cuando convertimos en música, nos emocionan, nos hacen sentir que merece la pena sentir tristeza a veces, sentir alegría... Yo compongo mejor si siento morriña. La lluvia me hace sentir mucha morriña, me hace sentir nostálgica, pero no sé por qué siento nostalgia. Es como si esa emoción también lloviese del cielo.
Lo tenemos casi todo preparadiño para nuestra boda. Sabemos ya qué vestidos vamos a llevar. Yo llevaré un vestido rojo hermosísimo, con bordados de flores, con una falda amplia, de vuelo, precioso. Será una boda muy sencilla. La celebraremos en la aldeíña, con los vecinos y con nuestros amigos. Lúa no me ha dicho cómo irá vestida porque prefiere que sea una sorpresa. Me tiene preparadas muchas sorpresas. Yo también le tengo preparada una muy hermosa. Contacté con una amiga suya que vive en Londres, con la que tengo una historia algo triste que luego contaré, y, sin que Lúa lo sepa, va a venir a la boda. Lúa la invitó mucho después de que yo contactase con ella y le dijo que no podría ir. Lúa está convencida de que no va a venir y se va a dar una sorpresa cuando la vea... Nos casaremos el domingo cinco de abril. Podríamos hacerlo en sábado, pero preferimos el domingo porque es un día en el que la mayor parte de la gente puede venir. Algunas de nosotras, a veces, trabajamos los sábados, aunque yo menos que Uxía, por ejemplo, que abre su tienda todos los días excepto el domingo.
La amiga de Lúa que vive en Londres se llama Susana y la llaman Sus, Susi... se conocen porque estudiaron juntas en la universidad y siempre se llevaron muy bien, a pesar de no verse muy a menudo porque Susi fue a trabajar a Londres cuando terminó la carrera de psicología, pero siempre mantuvieron el contacto. Pues, en noviembre de 2018, cuando pensábamos todos que Lúa se había marchado para siempre de la vida y yo vivía en nuestro pisiño ya, ella llamó a casa una tarde. No me acuerdo de cómo fui capaz de explicarle que Lúa no estaba. Ella no podía creerlo. No entendía nada y lo entiendo, entiendo que no comprendiese nada porque es incomprensible que llames a casa de una amiga, que te coja el teléfono una persona desconocida y que, encima, te diga que esa amiga no vive; pero Susana fue muy paciente y empática. Enseguida se dio cuenta de que yo estaba sufriendo mucho por Lúa y no me dijo ninguna palabra desacertada ni inadecuada, al contrario, me hizo mucho bien hablar con ella y, desde entonces, hablamos de vez en cuando. A veces, nos llamábamos para hablar un poco. Nos unía que ambas habíamos perdido a un ser muy querido. Cuando Lúa volvió a nuestra vida, entonces yo llamé a Susana para explicarle lo que había pasado. No permití que Lúa la llamase porque por teléfono es mucho más delicado hacer estas cosiñas. Fue un momento muy bonito. Susana se enfadó con Lúa, pero enseguida se le pasó.
También quería hablar de mi madre. Últimamente, la noto más envejecida. Parece como si le hubiese caído encima el infinito esfuerzo que hizo siempre por vivir mínimamente bien, con lo básico. Le han caído encima todos esos años de lucha, de soledad, de tristeza. Ahora se acuerda más que nunca de las personas que no están. Hace un año que murió Iria y parece como si ahora mi madre sintiese más profundamente su muerte. Se acuerda de su madre (mi abuela), de su abuelo, de su niñez, de cuando vivían todos en la aldeíña... Fueron tiempos muy felices, aunque también duros. Yo aún no había nacido en ese tiempo del que ella me habla con tanta morriña, pero puedo imaginar perfectamente como vivían, cómo eran las cosas, porque siento que siempre estuve aquí anímicamente. Estar físicamente es una circunstancia temporal y efímera, pero anímicamente estuve siempre, año tras año, siglo tras siglo, estuve aquí siempre porque el recuerdo de estos árboles, de estos bosques, Del Río, de las montañas, de los campos, de las vendimias, de la siega, de todo, lo tengo tan grabado en mi alma... Lo tuve siempre, incluso cuando era niña podía recordar nítidamente cómo fue siempre la vida aquí. Tengo en el alma sensaciones de otros tiempos muy lejanos.
Noto que mi madre se siente sola. Sólo se acompaña de sus recuerdos y de las pouquiñas personas que aún viven en la aldeíña. Está tristiña. Veo su tristeza en sus ojos. Me habla mucho de mi padre. Mi padre... Qué desvanecido tengo su recuerdo. Puedo recordar que él me enseñó mucho sobre el campo, las flores, los animales, los árboles. Sabía tanto y tanto... Amaba tanto su tierra (sin haber nacido aquí, que eso es lo más curioso) que me resulta imposible creer que pudiese marcharse así, sin tener previsión de volver, para siempre. Es cierto que éramos pobres, muy pobres, pero éramos ricos en amor, teníamos mucho amor. Mi madre lo quería muchísimo y sé que todavía lo quiere. Incluso pienso que sería capaz de perdonarlo si él volviese pidiéndole perdón. No entiendo por qué se marchó así. Me dicen que se marchó junto a sus padres, que vivían en Argentina. La historia de mis abuelos paternos es muy extraña. Mi padre tenía dieciocho años cuando volvió a Ourense porque quería conocer el lugar en el que nacieron sus padres. Entonces conoció a mi madre, estuvo en la casa de mis abuelos paternos, la que llevaba deshabitada desde hacía veinte años, y se enamoró profundamente de este rinconciño del mundo y sobre todo de mi madre. Parece ser que ya tenía una novia en Argentina con la que estaba comprometido. Es una historia a la que, para mí, le faltan detalles. Es como incompleta. Yo no conocí a mis abuelos paternos, qué lástima. Mi padre siempre me contaba que mi abuelo era muy sabio, que fue afilador-paragüero y que había recorrido muchísimos rincones de Ourense, de Galicia toda, con sus cantos, con su jerga (el barallete), con sus herramientas... Recorrió montañas, valles, aldeas, llegando a las ciudades, haciendo amigos en todas partes, aprendiendo de la vida, de las personas. Decidió marcharse con su mujer a Argentina cuando se casaron porque sabían que aquí poquiño iban a tener. Hicieron lo mismo que hicieron muchas personas: viajar en busca de un futuro mejor, más fácil, más rico. Lo consiguieron, pero siempre permaneció aquí el alma de los dos, enlazada a la tierra para siempre.
Lo que me resulta más incomprensible es que mi padre se casase con mi madre teniendo ya una novia en Argentina. No sé por qué lo hizo. Sí, sí que lo sé, pero me cuesta aceptar esa razón. Lo que pasó fue que mi madre se quedó embarazada, de mí, y, entonces, era inviable que él se marchase porque, en aquel tiempo, era una profunda deshonra y afrenta que una mujer tuviese hijos sin estar casada y más en una aldea de cien habitantes en la que todos se conocían hondamente. Mi padre se vio obligado a permanecer aquí hasta que yo tuviese algún tiempo. Fue paciente, eso creo, y luego se marchó creyendo que no lo necesitaríamos. Se dejó llevar por su corazón, que eso es lo que deberíamos hacer todos. Yo no le guardo rencor por eso, pero sí me habría gustado que él hubiese estado más tiempo conmigo, que me hubiese visto crecer, aprender a vivir, y no me conoce. No conoce a su hija. Quizás, ahora que siento que recuperé todo lo que siempre ansié tener, que no me conozca bien es lo que más me duele. Ni tan siquiera sabemos si está vivo, creo que sí. Yo siento en mí que sí está vivo. No sé si él piensa en nosotras, si le gustaría conocernos. Sí, dije conocernos porque ya no somos las mismas personas que él abandonó hace ya más de cuarenta años. Cuarenta años. Se dice pronto, se dice rápido. Cuarenta años. En ese tiempo, la gente cambia muchísimo, sobre todo una niña que pierde a su padre cuando ni tiene cuatro años.
Hay muchas cosiñas que no quiero olvidar, aunque duelan. Sí me duele la marcha de mi padre, pero puedo vivir con ese dolor. Le da sentido a su ausencia.
Mi padre hablaba gallego como si hubiese nacido y crecido aquí porque sus padres, mis abuelos, nunca le ocultaron cuáles eran sus orígenes. Siempre conoció la tierriña sin haber estado en ella. Cuando era niño, la echaba de menos sin haberla visto nunca y, cuando vino aquí por primera vez, sintió que se le llenaba el alma, que desaparecía ese vacío que había sentido siempre. Es muy curiosa su historia, pero también muy triste.
Yo recuerdo que era alto, fuerte, con el cabello negrísimo, con los ojos verdes. Yo saqué los ojos negros, de profunda noche, de mi madre, de mi abuela, de mi bisabuela... Heredé de ellas mi voz de terciopelo, suave, dulce y fuerte a la vez, mi manera de ser, mis dones... De mi padre heredé su altura, su carácter tranquilo y sensible. Él también lo era, era tan sensible como yo y posiblemente no pudiese gestionar bien su sensibilidad porque era un hombre, era hombre, tenía que esconderse, por ser hombre, porque los hombres no podían llorar, no podían mostrar sensibilidad.
Ya vino la anochecida. Tenemos que cenar, conversando sobre la semana. Me gustaría que mi madre viniese a pasar unos días a Ourense, con Lúa y conmigo, pero dice que no quiere irse de la aldeíña, que prefiere estar aquí, que aquí tiene su hogar... pero no le pido que abandone la aldeíña, sólo que venga a Ourense unos días, pero también es cierto que pasaría la mayor parte del día sola porque Lúa y yo trabajamos las dos.
Creo que por hoy ya es suficiente. Me he desahogado mucho escribiendo. Intento escribir en Ourense sobre todo esto, pero no me sale de la misma manera que en la aldeíña, donde mis sentimientos y mis recuerdos parecen tener vida propia. En la aldeíña, me inspiro mucho, me inspira el silencio, los recuerdos que permanecen aquí detenidos, para siempre. En la aldeíña, puedo reencontrarme mejor con mi pasado. En Ourense, la vida es mucho más intensa. No hay casi momentos de silencio, de detenernos. Vamos siempre haciendo todo tipo de cosas: las compras los lunes, los baños en las Burgas los martes, los ensayos los miércoles, cocinar para toda la semana los jueves y los viernes los viajes a la aldeíña... y el trabajo, las ocho horas de trabajo, y más si cabe, si es preciso. A mí no me cuesta nada pasar horas en la cafetería porque es mi negocio. Le tengo mucho cariño y me gusta trabajar allí, igual que Lúa también disfruta mucho con su trabajo.
Y eso es todo por hoy. Ahora sí, me despido rodeada de calma, de amor, de silencio, de bienestar.