lunes, 29 de octubre de 2018

DIARIO DE AGNES: LUNS, 29 DE OUTUBRO DE 2018


Luns, 29 de outubro de 2018

Que outubro máis estraño, cheo de momentos fermosísimos, cheo de alivio por estar xa vivindo na miña terra, cheo de nostalxia e tamén de tristura. Está a piques de rematar un mes que non sei como describir, que ten a imaxe dunha noite escura chea de estrelas. Estou segura de que deixou unha pegada moi forte en min e que, cando o lembre dentro duns anos, sentirei exactamente as mesmas sensacións que agora sento ao estalo vivindo. É curioso como certas andainas da nosa vida van vencelladas a unha sensación que só existe para elas, para envolvelas, para definilas. Ás veces, lembras máis a sensación que vai unida a ese tempo cós recordos dos momentos que vivías. Son cousas da ialma que non se poden explicar, igual que tampouco se pode explicar ben o que me ocorreu onte pola noite, o que me segue ocorrendo agora e o que me seguirá ocorrendo ata que eu peche a porta que separa eses dous mundos que están a se mesturar na miña vida. Eu tiña pensado celebrar Samaín no bosque o mércores pola noite xunta Artemisa se ela se atrevía a vir comigo, que coido que lle dá mediño vir comigo e participar deses momentos. Eu quería vivir intensamente e dunha maneira moi especial o primeiro Samaín que vivo en Galicia despois de tantos anos lonxe dela. Quería falar coa miña avoa, pero tamén con Lúa, para me despedir ben dela. Sinto que non nos despedimos, que non tiven tempo para despedirme dela, que se foi demasiado rápido, que ela si se puido despedir de min, pero eu nin tan sequera lle puiden dicir aburiño, ata outra. Sei que algunha vez volveremos vernos, non sei onde, pero sei que as ialmas non morren tan doadamente. Mais sinto que hai algo que está fallando, que está invertendo a orde das cousas. Onte, cando cheguei da aldeíña pola tarde, notei que esta casiña onde vivín con Lúa dende o principio xa non estaba tan chea de soidade. Parecía coma se acabase de ser habitada, coma se non levase pechada dende o venres. Había calor nos recunchos, parecía que alguén empregara as cousas, que alguén respirara nas estancias. Ducheime sentindo que non ía frío (e iso que parece que chegase o inverno plenamente). Cando me preparei a cea, parecíame que algo me rodeaba, protexéndome da escuridade da noite. Cando me fun durmir, entón si puiden sentir de verdade, con moita claridade, que non estaba soa. Non sentín medo porque a min nunca me arreguizaron as ánimas, pero si é certo que de súpeto me sentín moi morriñenta e tristeiriña. A tristura que levo no meu corazón medrou de repente, berrando con forza, e comecei a chorar sen poder evitalo, sentindo que tiña que me desafogar, que tiña moitas bágoas que ceibar. Daquela, notei que alguén me volvía acariñar os cabelos, as meixelas, retirándome as bágoas que me mollaban a pel. Fiquei queda, sen facer nin un só movemento, agardando a ouvir algunha verba silandeira que cruzase o ar sen soar; mais ninguén dicía nada. Todo estaba en silencio, agás o meu corazón. El berraba con moita forza, berraba tamén a miña ialma, pero custábame moito entender o que ela me dicía porque cada vez me sentía máis confusa.

Notei que alguén quentaba o ar que me rodeaba. Cada vez ía menos frío, parecía que non fose de noite. Entón si me asustei, moito, porque esas sensacións non eran comprensíbeis. Mesmo pensei que había lume, pero todo estaba demasiado calado. Erguinme do leito querendo fuxir desa sensación e entón pareceume que alguén guiaba os meus movementos, que alguén me ordenaba en silencio que fose ao cuarto onde Lúa tiña os libros e collese un ao chou. Eu non tiña ganas de ler. Cústame ler porque me custa concentrarme, e iso que eu sempre amei ler; pero nese momento dábame medo ler, non sei por que. Gañaba medo ao pensar que en calquera sitio podería atopar a ausencia de Lúa. A ausencia de Lúa está en ducias de poemas, en milleiros de cancións... mais non podía fuxir desas silandeiras ordes e fun a ese cuarto. O que collín foi Cantares galegos de Rosalía de Castro. Ese libro era meu. Sempre foi meu. Foi o libro que merquei o día que me afastaron da miña terra, nesa librería de Ourense que aínda segue aberta e funcionando tan ben. Non sei por que, pero abrín calquera páxina, tal como fixen a primeira noite que pasei naquel horríbel hospital. Non me fixo falla ler todo o cantar que me saíra para descubrir por que precisamente posara os ollos neses versos...:

“Non me olvides, queridiña, se morro de soidás,
tantas leguas mar adentro;
miña casiña, meu lar.”

Mais, coma se os meus pensamentos non nacesen de min, axiña se me encheu a mente doutros versos, esta vez da canción de Ancares de Luar na Lubre...

“Tengo el amor ausente y estoy llorando la despedida.

La despedida es corta y la ausencia larga.

Quiero que te diviertas y no me olvides, prenda del alma.”

Sabía que non era casualidade, que algo me empurraba dende o Alén, que alguén se encargaba de encherme a mente con eses versos. Non dubidaba de nada. Só estaba abraiada, cada vez máis abraiada. Quería voltar á camiña, pero non me atrevía a moverme. Deixei suavemente o libro no estante e fiquei sentada no sofá que eilí hai ata que de verdade sentise que tiña que volver. Había algo en min que me pedía que quedase eilí, que agardase. Case non había luz, só a dunha lámpada de sal que case non rachaba as sombras que se amoreaban nos recunchos; pero eu sentía que podía ver calquera cousa, que podería percibir calquera cambio que se producise nese lugar.

E o captei perfectamente, decateime de todo o que comezou a pasar. Sei que todo é real, que, malia que ese momento parecese un soño, era todo real. De súpeto souben que alguén estaba a intentar comunicarse comigo. Eu só tiña que escoitar, mirar, escoitar non só cos sentidos, senón sobre todo coa ialma; pero non quería facer nada, non me atrevía a moverme nin a acenar. Estiven paralizada ata sentir que alguén achegaba unha man invisíbel e intanxíbel ao meu peito. Sentín que algo efémero e case sen ar me apertaba o peito, coma se quixese coller a miña ialma cos seus dedos. Fiquei quedísima, sen mover nada, nin tan sequera as pálpebras. Entón ouvino perfectamente, ouvín que alguén musitaba, dende outro lugar, pero á vez dende moi pretiño:

«Non quero que teñas tanta tristura na ialma. Non podo aturar que esteas tan tristeiriña. Quero que sexas feliz. Xa viviches moitos anos sendo infeliz, sufrindo moitísimo. Mereces estar ben, completamente ben. Desfarei a túa tristura e levareina a outro lugar de onde nunca poida regresar. Queridiña miña, non fai falla que fagas nada para intentar comunicarche comigo. Lembra que sempre, sempre, sempre “hai un rumor que move o vento no ar, que encolle a ialma cando o sentes. Hai un rumor que sabe a terra e a sal, que aínda ten voz na que habitar. [...] En cada fráxil cantar do que xa foi, do que ha de ser. [...] Non hai silencio se te vexo tentar coller na man o mundo enteiro. [...] Antigas lendas da montaña e do mar, e contos nados na lareira, van debuxando frente a ti, devagar, ecos do alén. Na túa voz, a luz ha se prender; mostrando as sombras que fan saber que hai máis do que outros ven. A túa voz, vieiros ancestrais, terán alento, meu ben. Na túa voz”. Lembra que eu estarei sempre en calquera voz da natureza, en calquera soprido do vento, no son da auga, pero tes que vivir a túa vida, vivila de verdade. Mañá xa te sentirás moito mellor. E non quero que sufras por min. Eu fun tan feliz nos derradeiros días da miña vida que esa felicidade desfixo toda a miña tristura. Tes aínda moitas bendicións que recibir. Non deixes que o tempo pase levándose os días da túa dita. Quérote e sempre te recordarei. Sei que ti nunca me esquecerás, pero a memoria non ten que ser unha lagoa chea de tristura. Estarei pendente da túa ialma ata que de verdade vexa que só está chea de luz e felicidade.»

E entón desapareceu a presenza cálida que me acompañara e fiquei soa, sen saber que pensar, pero sentíndome moito mellor que antes, cada vez mellor. Sorrín e fun durmir coa sensación de que alguén me limpara a ialma con moita dozura. E hoxe síntome coma se nunca tivese chorado por nada. Estou tranquila, aínda que tamén moi morriñenta, pero teño moitas ganas de vivir, de saber que me agarda na vida.

Non contei que Artemisa regaloume unha viaxe a Portugal. Iremos o día oito de novembro. Eu traballo o día dous de novembro (que a meirande parte dos negocios fan ponte) a cambio de ter o día nove libre. Díxome Artemisa que era moito mellor ir nesa data, que habería menos xente. Iremos a Oporto e a verdade é que me presta moito ir. Nunca fun a Portugal e me presta moitísimo descubrir o país dos nosos irmáns. E tamén sei que esta viaxe axudaranos moito a esquecer todo o que ocorreu, axudaranos a ser máis libres. E a verdade é que me presta moitísimo descubrir con ela outro lugar do mundo. Préstame compartir con ela unha viaxe, a ilusión de estar xuntas por primeira vez nun lugar distinto no que nunca estivemos. E teño a esperanza de que esta viaxe acabe de pechar esa feridiña que non deixa de latexar por dentro miña. Artemisa parece xa tan recuperada do que pasou... Gústame vela eisí, tan riseira, cos ollos tan brilantes, con tantas ganas de vivir. Abráiame moito que sexa capaz de estudar cousas tan horríbeis como todo ese temario do carné de conducir. A min paréceme que nunca sería quen de memorizar coñecementos tan aburridos e difíciles.

E xa deixarei de escribir. Estou bastante esgotadiña. Hoxe tiven moito traballo e quedei na cafetería máis horas das que traballo en realidade. Tamén quedei con Artemisa e estivemos, ao fin, na súa casa, pero xa falarei noutro momento do que vivimos esta tarde. O mércores iremos á aldeíña, por certo. Ah, tamén celebraremos Magosto o sábado!

 

Traducción:

Lunes, 29 de octubre de 2018

Qué octubre más extraño, lleno de momentos hermosísimos, lleno de alivio por estar ya viviendo en mi tierra, lleno de nostalgia y también de tristeza. Está a punto de terminar un mes que no sé cómo describir, que tiene la imagen de una noche oscura llena de estrellas. Estoy segura de que ha dejado una huella muy fuerte en mí y que, cuando lo recuerde dentro de unos años, sentiré exactamente las mismas sensaciones que ahora siento al estar viviéndolo. Es curioso cómo ciertas épocas de nuestra vida van vinculadas a una sensación que sólo existe para ellas, para envolverlas, para definirlas. A veces, recuerdas más la sensación que va unida a ese tiempo que los recuerdos de los momentos que vivías. Son cosas del alma que no se pueden explicar, igual que tampoco se puede explicar bien lo que me ocurrió ayer por la noche, lo que sigue ocurriéndome ahora y lo que seguirá ocurriéndome hasta que yo cierre la puerta que separa esos dos mundos que están mezclándose en mi vida. Yo tenía pensado celebrar Samaín en el bosque el miércoles por la noche junto a Artemisa si ella se atrevía a venir conmigo, que creo que le da miediño venir conmigo y participar de esos momentos. Yo quería vivir intensamente y de una manera muy especial el primer Samaín que vivo en Galicia después de tantos años lejos de ella. Quería hablar con mi abuela, pero también con Lúa, para despedirme bien de ella. Siento que no nos despedimos, que no tuve tiempo para despedirme de ella, que se fue demasiado rápido, que ella sí pudo despedirse de mí, pero yo ni tan siquiera pude decirle adiosiño, hasta otra. Sé que alguna vez volveremos a vernos, no sé dónde, pero sé que las almas no mueren tan fácilmente. Mas siento que hay algo que está fallando, que está invirtiendo el orden de las cosas. Ayer, cuando llegué de la aldeíña por la tarde, noté que esta casiña donde he vivido con Lúa desde el principio ya no estaba tan llena de soledad. Parecía como si acabase de ser habitada, como si no llevase cerrada desde el viernes. Había calor en los rincones, parecía que alguien había usado las cosas, que alguien había respirado en las estancias. Me duché sintiendo que no hacía frío (y eso que parece que haya llegado el invierno plenamente). Cuando me preparé la cena, me parecía que algo me rodeaba, protegiéndome de la oscuridad de la noche. Cuando me fui a dormir, entonces sí pude sentir de verdad, con mucha claridad, que no estaba sola. No sentí miedo porque a mí nunca me aterrorizaron las ánimas, pero sí es cierto que de súbito me sentí muy morriñosa y tristiña. La tristeza que llevo en mi corazón creció de repente, gritando con fuerza, y comencé a llorar sin poder evitarlo, sintiendo que tenía que desahogarme, que tenía muchas lágrimas que liberar. Entonces, noté que alguien volvía a acariciarme los cabellos, las mejillas, retirándome las lágrimas que me mojaban la piel. Me quedé quieta, sin hacer ni un solo movimiento, esperando a oír alguna palabra silente que cruzase el aire sin sonar; pero nadie decía nada. Todo estaba en silencio, excepto mi corazón. Él gritaba con mucha fuerza, gritaba también mi alma, pero me costaba mucho entender lo que ella me decía porque cada vez me sentía más confusa.

Noté que alguien templaba el aire que me rodeaba. Cada vez hacía menos frío, parecía que no fuese de noche. Entonces sí me asusté, mucho, porque esas sensaciones no eran comprensibles. Incluso pensé que había fuego, pero todo estaba demasiado callado. Me levanté del lecho queriendo huir de esa sensación y entonces me pareció que alguien guiaba mis movimientos, que alguien me ordenaba en silencio que fuese al cuarto donde Lúa tenía los libros y cogiese uno al azar. Yo no tenía ganas de leer. Me cuesta leer porque me cuesta concentrarme, y eso que yo siempre he amado leer; pero en ese momento me daba miedo leer, no sé por qué. Me daba miedo pensar que en cualquier sitio podría encontrar la ausencia de Lúa. La ausencia de Lúa está en decenas de poemas, en millones de canciones... mas no podía huir de esas silenciosas órdenes y fui a ese cuarto. Lo que cogí fue Cantares gallegos de Rosalía de Castro. Ese libro era mío. Siempre fue mío. Fue el libro que compré el día que me alejaron de mi tierra, en esa librería de Ourense que todavía sigue abierta y funcionando tan bien. No sé por qué, pero abrí cualquier página, tal como hice la primera noche que pasé en aquel horrible hospital. No me hizo falta leer todo el cantar que me había salido para descubrir por qué precisamente había posado los ojos en esos versos...

“Non me olvides, queridiña, se morro de soidás,
tantas leguas mar adentro;
miña casiña, meu lar.”

Mas, como si mis pensamientos no naciesen de mí, enseguida se me llenó la mente de otros versos, esta vez de la canción de Ancares de Luar na Lubre...

“Tengo el amor ausente y estoy llorando la despedida.

La despedida es corta y la ausencia larga.

Quiero que te diviertas y no me olvides, prenda del alma.”.”

Sabía que no era casualidad, que algo me empujaba desde el Más allá, que alguien se encargaba de llenarme la mente con esos versos. No dudaba de nada. Sólo estaba asombrada, cada vez más asombrada. Quería volver a la camiña, pero no me atrevía a moverme. Dejé suavemente el libro en la estantería y me quedé sentada en el sofá que allí hay hasta que de verdad sintiese que tenía que volver. Había algo en mí que me pedía que me quedase allí, que aguardase. Casi no había luz, sólo la de una lámpara de sal que casi no rasgaba las sombras que se acumulaban en los rincones; pero yo sentía que podía ver cualquier cosa, que podría percibir cualquier cambio que se produjese en ese lugar.

Y lo capté perfectamente, me percaté de todo lo que empezó a pasar. Sé que todo es real, que, a pesar de que ese momento pareciese un sueño, era todo real. De súbito supe que alguien estaba intentando comunicarse conmigo. Yo sólo tenía que escuchar, mirar, escuchar no sólo con los sentidos, sino sobre todo con el alma; pero no quería hacer nada, no me atrevía a moverme ni a gesticular. Estuve paralizada hasta sentir que alguien acercaba una mano invisible e intangible a mi pecho. Sentí que algo efímero y casi sin aire me apretaba el pecho, como si quisiese coger mi alma con sus dedos. Permanecí quietísima, sin mover nada, ni tan siquiera los párpados. Entonces lo oí perfectamente, oí que alguien musitaba, desde otro lugar, pero a la vez desde muy cerquiña:

«No quiero que tengas tanta tristeza en el alma. No puedo soportar que estés tan tristiña. Quiero que seas feliz. Ya has vivido muchos años siendo infeliz, sufriendo muchísimo. Mereces estar bien, completamente bien. Desharé tu tristeza y la llevaré a otro lugar de donde nunca pueda regresar. Queridiña mía, no hace falta que hagas nada para intentar comunicarte conmigo. Recuerda que siempre, siempre “hai un rumor que move o vento no ar, que encolle a ialma cando o sentes. Hai un rumor que sabe a terra e a sal, que aínda ten voz na que habitar. [...] En cada fráxil cantar do que xa foi, do que ha de ser. [...] Non hai silencio se te vexo tentar coller na man o mundo enteiro. [...] Antigas lendas da montaña e do mar, e contos nados na lareira, van debuxando frente a ti, devagar, ecos do Alén. Na túa voz, a luz hase prender; mostrando as sombras que fan saber que hai máis do que outros ben. A túa voz, bieiros ancestrais, terán alento, meu ben. Na túa voz.” Recuerda que yo estaré siempre en cualquier voz de la naturaleza, en cualquier soplo del viento, en el sonido del agua, pero tienes que vivir tu vida, vivirla de verdad. Mañana ya te sentirás mucho mejor. Y no quiero que sufras por mí. Yo fui tan feliz en los últimos días de mi vida que esa felicidad deshizo toda mi tristeza. Tienes aún muchas bendiciones que recibir. No dejes que el tiempo pase llevándose los días de tu dicha. Te quiero y siempre te recordaré. Sé que tú nunca me olvidarás, pero la memoria no tiene que ser una laguna llena de tristeza. Estaré pendiente de tu alma hasta que de verdad vea que sólo está llena de luz y felicidad.»

Y entonces desapareció la presencia cálida que me había acompañado y me quedé sola, sin saber qué pensar, pero sintiéndome mucho mejor que antes, cada vez mejor. Sonreí y me fui a dormir con la sensación de que alguien me había limpiado el alma con mucha dulzura. Y hoy me siento como si nunca hubiese llorado por nada. Estoy tranquila, aunque también muy morriñosa, pero tengo muchas ganas de vivir, de saber qué me aguarda en la vida.

No he contado que Artemisa me ha regalado un viaje a Portugal. Iremos el día ocho de noviembre. Yo trabajo el día dos de noviembre (que la mayor parte de los negocios hacen puente) a cambio de tener el día nueve libre. Me dijo Artemisa que era mucho mejor ir en esa fecha, que habría menos gente. Iremos a Oporto y la verdad es que me apetece mucho ir. Nunca he ido a Portugal y me apetece muchísimo descubrir el país de nuestros hermanos. Y también sé que este viaje nos ayudará mucho a olvidar todo lo que ha ocurrido, nos ayudará a ser más libres. Y la verdad es que me apetece muchísimo descubrir con ella otro lugar del mundo. Me apetece compartir con ella un viaje, la ilusión de estar juntas por primera vez en un lugar distinto en el que nunca estuvimos. Y tengo la esperanza de que este viaje acabe de cerrar esa heridiña que no deja de latir por dentro de mí. Artemisa parece ya tan recuperada de lo que pasó... Me gusta verla así, tan sonriente, con los ojos tan brillantes, con tantas ganas de vivir. Me sorprende mucho que sea capaz de estudiar cosas tan horribles como todo ese temario del carné de conducir. A mí me parece que nunca sería capaz de memorizar conocimientos tan aburridos y difíciles.

Y ya dejaré de escribir. Estoy bastante agotadiña. Hoy he tenido mucho trabajo y me quedé en la cafetería más horas de las que trabajo en realidad. También he quedado con Artemisa y estuvimos, al fin, en su casa, pero ya hablaré en otro momento de lo que vivimos esta tarde. El miércoles iremos a la aldeíña, por cierto. Ah, ¡también celebraremos Magosto el sábado!

2 comentarios:

  1. Conectar un espíritu, aunque sea alguien cercano, me da mucho miedo. No sé cual sería mi reacción, pero estoy seguro que lo pasaría mal. Aunque, eso lo cambiaría todo, sabría que hay algo más, que la muerte no es el final, y eso me daría una nueva perspectiva de la vida y la muerte. Agnes es ya una experta en estas cosas, no tiene miedo. Debe ser maravilloso, no tener miedo y poder contactar con personas que has perdido. El momento que has creado me parece muy mágico. Es precioso, cuando Lúa le dice todas esas cosas, la tranquiliza, la anima a seguir adelante y se lleva su tristeza. Es tan bonito, que creo que es uno de los momentos que más me han conmovido de la historia (diarios de ambas). Creo que cambia las cosas, otorga a Agnes nuevas fuerzas, energías para seguir adelante. Sabe que Lúa está bien, que quiere que siga adelante, que le anima a ser feliz. El viaje a Portugal le ayudará mucho, sobretodo si viaja junto a Artemisa. Un capítulo precioso, lo he disfrutado muchísimo. Incluso podría leerse como una historia corta, me encanta.

    ResponderEliminar
  2. Otra vida... sería algo tan estupendo que la muerte tomaría un sentido completamente distinto. Por suerte para Agnes, Lúa se comunica con ella, es como si retomaran la relación tras el intento de despedida de Lúa, desde luego comprendo que se sienta muchísimo mejor. Me ha gustado mucho como enlaza la poesía con la canción, no sé si lo ideaste así desde el principio, pero si duda enganchan perfectamente. En cambio siento no saber nada de su abueliña, ¡es tan adorable! Qué raro es todo y a la vez con cuánta naturalidad lo cuentas... ahora Artemisa es su futuro en la tierra, por así decir, así que ese viaje a Portugal seguro que les va muy bien, pero, al mismo tiempo, supongo que debe pensar en todo lo pasado, son esos instantes vitales en que a la vez estás triste y alegre, paralizado y con ganas de saltar, de salir... supongo que es el impulso vital que nos mueve a diario. Esa es la magia de esta novela, que se revuelven las cosas buenas y malas, sencillas y complicadas, de un modo muy similar a nuestra propia vida.

    ResponderEliminar